keştîvan

Kurmancî

Navdêr

Zayendên mê û nêr ên binavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	keştîvan	keştîvan	keştîvan
Îzafe	keştîvana	keştîvanê	keştîvanên
Çemandî	keştîvanê	keştîvanî	keştîvanan
Nîşandera çemandî	wê keştîvanê	wî keştîvanî	wan keştîvanan
Bangkirin	keştîvanê	keştîvano	keştîvanino
Zayendên mê û nêr ên nebinavkirî
Rewş	Mê (yj.)	Nêr (yj.)	Mê û nêr (pj.)
Navkî	keştîvanek	keştîvanek	keştîvanin
Îzafe	keştîvaneke	keştîvanekî	keştîvanine
Çemandî	keştîvanekê	keştîvanekî	keştîvaninan

Keştîvan

keştîvan mê û nêr

1. Kesa/ê li keştiyê dixebite yan keştiyê dixebitîne.
   • Di sedsala 15-em de Lîsabon navenda giring a bazerganiyê ye û li bajêr gelek keştîvan, stêrknas, cografyazan û zanyarên cuda cuda kom dibin. — (Krîstofor Kolumbus [arşîv], ku.wikipedia.org)
   • Bûyera pirtûkê li ser Robinson Kreutzner derbas dibe. Bavê wî dixwaze ku bila layê wê bibe parêzer û jiyana xwe bi dewlemend dewam bike. Lê nîgaşa lawik pir cuda ye. Ew dixwaze ku gerdun bigere; cihê ku nehatiye dîtin bibîne. Ji bo vî daxwasa wê werê cîh pêwîste ku li deryayê bibe keştîvan. Ew jî dibîstana xwe berdide û keştîvan dibe. Lê rojek keştî ya wê qeza dike û ew tenê li jiyan dimîne û nav perçên keştî derdikeve giravek. — (Robinson Crusoe [arşîv], ku.wikipedia.org)
   • Duvrerastî keştîvanekî dibe, ev keştîvan jî biraye Dirikê’ye lê hevdû nasnakin. Dirikê jê dipirse:– Keştîvano ma te dê û bavên min nedîtiye? Keştîvan dibêje:– Na! — (Dilazad ART, Dirikê [arşîv], candname.com, 2017)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: که‌شتیڤان‎

Hevmane

• deryavan

Jê

• keştîvanî

Etîmolojî

Ji keştî + -van.

Werger

Kesa/ê li keştiyê dixebite yan keştiyê dixebitîne

• Akadî: 𒈣𒁻 n (MA₂LAH₄ /malāḫu/)
• Albanî: detar → sq n, marinar → sq n, lundërtar → sq n
• Almanî: Matrose → de n, Matrosin m, Seemann → de n, Seefrau m, Seemännin m
• Aramî: מַלָּחָא‎ n (mallāḥā), נַוְטָא‎ n (nawṭā)

  Siryanî: ܡܠܚܐ‎‎ n (mallāḥā), ܢܘܛܐ‎ n (nawṭā)

• Astûrî: marineru n, marín n
• Azerî: dənizçi → az
• Belarusî: матро́с n (matrós), мара́к n (marák), марапла́вец n (maraplávjec)
• Bengalî: নাবিক (nabik)
• Bretonî: martolod → br
• Bulgarî: моря́к → bg n (morják), матро́с → bg n (matrós), морепла́вател → bg n (moreplávatel)
• Burmayî: ခလာသီ → my (hka.lasi), သင်္ဘောသား → my (sangbhau:sa:)
• Çekî: námořník → cs n, mariňák n, mořeplavec n
• Çînî:

  Mandarînî: 水手 → zh (shuǐshǒu), 海員 → zh, 海员 → zh (hǎiyuán)

• Çukçî: лельутвыткульын (lelʹutvytkulʹyn), аӈӄаляйвыльын (aṇqaljajvylʹyn)
• Danmarkî: matros, sømand → da
• Endonezyayî: pelayar → id, pelaut → id, kelasi → id
• Erebî: بَحَّار‎ n (baḥḥār), بَحْرِيّ‎ n (baḥriyy)
• Ermeniya kevn: նաւաստի (nawasti), նաւազ (nawaz)
• Ermenî: նավաստի → hy (navasti), նավազ → hy (navaz)
• Esperantoyî: maristo, maristino
• Estonî: madrus, meremees
• Farisî: ملاح‎ → fa (malâh), بحری‎ → fa (bahri), خلاشی‎ (xalâši)
• Ferî: sjómaður n
• Fînî: matruusi → fi, merimies → fi
• Fransî: matelot → fr n, matelote → fr m, femme matelot m, femme-matelot m, marin → fr n, femme marin m, femme-marin m
• Gaelîka skotî: seòladair n, loingear n, muireach n, maraiche n
• Galîsî: mariñeiro → gl n, mariñeira m
• Gurcî: მეზღვაური (mezɣvauri)
• Hawayî: kelamoku, holomoku
• Hindî: नाविक → hi n (nāvik), मल्लाह → hi n (mallāh), जहाज़ी n (jahāzī), माँझी → hi n (mā̃jhī), केवट → hi n (kevaṭ), लशकर → hi n (laśkar), लश्कर n (laśkar), ख़लासी n (xalāsī)
• Holendî: matroos → nl n, zeeman → nl n
• Îbranî: מַלָּח‎ → he n (malláḥ), יוֹרֵד יָם‎ → he n (yōrēḏ yām)
• Îdoyî: maristo → io
• Îngilîziya kevn: rēþra n
• Îngilîzî: sailor
• Îrlendî: maraí n
• Îstriyotî: mareîtimo n
• Îtalî: marinaio → it n, marinaia → it m, marittimo → it n, marittima → it m, navigante → it n an m, navigatore → it n, navigatrice → it m
• Îzlendî: sjómaður → is n, sjóari n
• Japonî: 船員 → ja (せんいん, sen'in), 水夫 (すいふ, suifu), 船乗り (ふなのり, funanori), 水兵 → ja (すいへい, súihei), セーラー (sērā)
• Katalanî: marí → ca n, mariner → ca n
• Kirgizî: деңизчи (deñizçi), моряк (moryak), матрос (matros)
• Koreyî: 선원 → ko (seonwon), 수병 → ko (subyeong)
• Latînî: nauta → la n, nāvita n
• Latviyayî: jūrnieks n, jūrniece m, kuģinieks n, kuģiniece m, matrozis n
• Lawsî: ກະລາສີ → lo (ka lā sī), ນາວິກ (nā wik)
• Lîgûrî: mainâ n
• Lîtwanî: jūreivis n, jūreivė m
• Makedonî: морнар n (mornar), морепло́вец n (moreplóvec)
• Malagasî: baharia → mg
• Malayalamî: ഖലാസി → ml (khalāsi)
• Malezî: anak kapal, kelasi
• Maltayî: baħri n
• Manksî: marrinagh n
• Maorî: kauhoe, kaumoana, hēramana
• Maratî: खलाशी (khalāśī)
• Mecarî: matróz → hu, tengerész → hu, hajós → hu
• Mongolî: далайчин → mn (dalajčin)
• Navajoyî: táłkááʼ siláo, chʼah łigai
• Normandî: frégatîn n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: matros n, sjømann n

  Norweciya nînorskî: matros n, sjømann n

• Oksîtanî: marinièr n
• Oriyayî: ନାବିକ → or (nabikô)
• Oygurî: دېڭىزچى‎ (dëngizchi), ماتروس‎ (matros)
• Ozbekî: dengizchi → uz, matros → uz
• Palî: nāvika n
• Peştûyî: ماڼګى‎ n (maṇgay), ملاح‎ n (malāh)
• Plodîşî: Matroos n
• Polonî: marynarz → pl n, żeglarz → pl n, żeglarka → pl m
• Portugaliya kevn: marinneiro n
• Portugalî: marinheiro → pt n, marujo → pt n
• Qazaxî: теңізші (teñızşı), кемеші (kemeşı)
• Qiptî: ⲛⲉϥ n (nef), ⲛⲉⲉϥ n (neef)
• Romanyayî: marinar → ro n, matelot → ro n, matroz → ro n
• Rusî: матро́с → ru n (matrós), моря́к → ru n (morják), морепла́ватель → ru n (moreplávatelʹ)
• Sanskrîtî: नाविक → sa n (nāvika)
• Sindhî: سيلاني‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: мо̀рна̄р n, по̀морац n, морепло́вац n

  Latînî: mòrnār → sh n, pòmorac → sh n, moreplóvac → sh n

• Slaviya rojavayî ya kevn: морꙗнинъ n (morjaninŭ)
• Slovakî: námornik n, moreplavec n
• Slovenî: mornár → sl n, mornárka m
• Spanî: marinero → es n
• Sûmerî: 𒈣𒁺𒁺 (MA₂LAH₅ /malah/)
• Swahîlî: baharia → sw
• Swêdî: matros → sv, sjöman → sv
• Tacikî: маллоҳ (malloh), баҳрӣ → tg (bahrī), баҳрчӣ (bahrčī), дарёнавард (daryonavard)
• Tayî: กะลาสี → th, ลูกเรือ → th, ทหารเรือ → th, นาวิก
• Telûgûyî: నావికుడు → te n (nāvikuḍu)
• Tirkî: gemici → tr, bahriyeli → tr, denizci → tr
• Tirkmenî: deňizçi
• Tokpisinî: boskru
• Urdûyî: ملاح‎ n (mallāh), خلاصی‎ n (xalāsī)
• Ûkraynî: моря́к n (morják), матро́с n (matrós), морепла́вець n (moreplávecʹ)
• Weylsî: morwr → cy
• Ximêrî: កម្មករនាវា (kâmmôkârnéavéa), នាវិក → km (niəvɨk), នាវិកា → km (niəvikaa)
• Yidîşî: שיפֿער‎ n (shifer), שיפֿערין‎ m (shiferin)
• Yûnaniya kevn: ναύτης n (naútēs), ναυτίλος n (nautílos)
• Yûnanî: ναύτης → el n (náftis), ναυτικός → el n (naftikós)