Pêvek:Rêzimana zazakî

Zemirê Kesi biguhêre

Halo raşt Halo çewt
ez
1. pers. sg.
kok: Avestki: əzēm, Partki: əz, Sanskrit: əhəm, Farskiyo Kıhan: ədəm mı(n)
1. pers. sg.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: mən
varyanti: e, az, a varyanti: mın

2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: tō, Avestki: to
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên:
varyanti: to, tu, te varyanti: tı, to, tu, tû, te
o
3. pers. sg. m.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: ō ey
3. pers. sg. m.
kok:
varyanti: u, aw, uı varyanti: ey, yı, yi, i
a
3. pers. sg. f.
kok: aye
3. pers. sg. f.
kok:
varyanti: aya, ya varyanti: aye, aya, yê
ma
1. pers. pl.
kok: Avestki: əhmā-, Partki: əmā ma
1. pers. pl.
kok: Avestki: əhmā-, Partki: əmā
varyanti: me varyanti: me
şıma
2. pers. pl.
kok: Avestki: yuşmā-, Partki: əşmā şıma
2. pers. pl.
kok: Avestki: yuşmā-, Partki: əşmā
varyanti: sıma varyanti: sıma
ê
3. pers. pl.
kok: inan
3. pers. pl.
kok: Farkiyo Miyanên: īn + ān
varyanti: i varyanti: inu, ine, inan, yin

Peybendê zemiri biguhêre

Indicative Conjungtive
ezan , ez kenan (+an)
1. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên, Partki: -ān
Sanskrit, Avestki: -āni (Conjungtive)
ez bıkeri
1. pers. sg.
kok: Zazaki: an > in > i
varyanti: -on, -ane, -une, -a, -u, -o varyanti: -a, -ine
tıyê(+ê) n, tıya(+a) m
tı kenê(+ê) n, tı kena(+a) m
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēh (Indicative)
Farskiyo Miyanên: -āy (Conjungtive)
tı bıkerê
2. pers. sg.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēh (Indicative)
varyanti: -i, -ay varyanti: -i
oyo, o keno (+o)
3. pers. sg. m.
kok: Partki, Farskiyo Miyanên: ō (Zemirê Kesi) o bıkero
3. pers. sg. m.
kok: Partki: ō (Zemirê Kesi)
varyanti: -u varyanti: -u
aya, a kena (+a)
3. pers. sg. f.
kok: a bıkero
3. pers. sg. f.
kok:
varyanti: varyanti: -u
mayme, ma kenime (+ime)
1. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēm, Avesta: -mədi, Sanskrit: -məhi ma bıkerime
1. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēm, Avesta: -mə
varyanti: -imı, -im, -i, -ê varyanti: -imı, -im, -i, -ê
şımayê, şıma kenê (+ê)
2. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēd şıma bıkerê
2. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēd
varyanti: -i varyanti: -i
êyê, ê kenê (+ê)
3. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēnd ê bıkerê
3. pers. pl.
kok: Farskiyo Miyanên: -ēnd
varyanti: -i varyanti: -i

Zemirê demonstrativi biguhêre

pers/num varyantê çekuye çekuya standarde eslê çekuye netice
Rectus
Maskulin no, eno, ano, ın, en Şablon:done
Feminin na, ena, ana, ına Şablon:done
Plural nê, enê, ani, ni, ıni Şablon:done
Obliquus
Maskulin ney, eney, ani, ni, ıni Şablon:done
Feminin naye, enaye, anaye, ınaye Şablon:done
Plural ninan, eninan, aninu, ninu, ınin Şablon:done

İzafe biguhêre

Kasus singular masculine singular feminine plural eslê çekuye
Rectus -a
Obliquus -a -an-ê Farskiyo Miyanên, Partki: -ān, Avesta, Farskiyo Kıhan, Sanskrit: –ānəm


Kasus Formê be izafey mane
Rectus her-ê ciran-i komşunun (eril) eşeği (eril)
. her-a ciran-i komşunun (eril) eşeği (dişil)
. her-a ciran-e komşunun (dişil) eşeği (dişil)
. her-ê ciran-i komşunun (eril) eşekleri (çoğul)
. her-ê ciran-an komşuların (çoğul) eşekleri (çoğul)
Obliquus her-ê ciran-i komşunun (eril) eşeğini (eril)
. her-a ciran-i komşunun (eril) eşeğini (dişil)
. her-a ciran-e komşunun (dişil) eşeğini (dişil)
. her-an-ê ciran-an komşunun (eril/dişil) eşeklerini (çoğul)
. her-an-ê ciran-an komşuların (çoğul) eşeklerini (çoğul)


Atributi:

funksiyon kasus genus substantive adjektive mane
Prädikativ Rectus m.sg. her-Ø gewr-o eşek (eril) gridir
. . f.sg. her-e gewr-a eşek (dişil) gridir
. . pl. her-i gewr-ê eşekler grilerdir (çoğul)
Attributiv Rectus m.sg. her-o gewr-Ø gri eşek (eril)
. . f.sg. her-a gewr-e gri eşek (dişil)
. . pl. her-ê gewr-i gri eşekler (çoğul)
Attributiv Obliquus m.sg. her-ê gewr-i gri eşeği (eril)
. . f.sg. her-a gewr-e gri eşeği (dişil)
. . pl. her-an-ê gewr-an gri eşekleri (çoğul)

Wextqıse biguhêre

Wextê veri (preterite):

indicative continuative
ez mendan ezo mendan
mendê tıyê mendê
menda tıya menda
o mend oyo mend
a mende awa mende
ma mendime mao mendime
şıma mendi şımaê mendi
ê mendi êyê mendi

Wextê veri -gumankerdene- (perfect):

indicative continuative
ez mendan ezo mendan
mendê tıyê mendê
menda tıya menda
o mendo oyo mendo
a menda awa menda
ma mendime mao mendime
şıma mendê şımaê mendê
ê mendê êyê mendê

wextê veri -raverberdene- (imperfect):

varyantê çekuye indicative subjunctive eslê çekuye netice
mendêne, mendên, mendin ez / tı / o / a / ma / şıma / ê mendêne ... bımendêne

wextê veri ra raver (pluperfect):

indicative
ez mendi bi
mendi bi
o mendi bi
a mendi bi
ma mendi bi
şıma mendi bi
ê mendi bi

wextê veri ra raver (pluperfect):

participium neri ma[y]ki xeylê
agentive - - -
preterital mende mendiye mendey

Peybendê maykiye biguhêre

  • Peybend -e çekuya de maykiye ifade keno. No veng taê fekanê Zazaki de vurriyo, biyo ı ya ki nêmendo, erziyo u biyo vindi.
varyanto yewin varyanto dıyin varyanto standard
roc rocı roce
may mayı maye

Halê vengdayışi biguhêre

  • vocative, halê vengdayışiyo neri be -o-
nımûne
apo babo
  • vocative, halê vengdayışio mayki be -ê-
nımûne
dayê wayê

Halê emiri biguhêre

Tayê cayan de be -ı-, tayê cayan de ci be -e- yeno awan kerdene:

varyanto yewin varyanto standard
bıdı bıde
bıkı bıke