Wîkîferheng

Pêvek:Îzoglosên kurdî û arî

*z, *s

biguhêre
proto-hindûewropî avestayî parsî goranî azerî zazakî talîî Semnanî sengîserkî mazenderanî belûçî kurmancî Farski
*k/*g z z z z z z z z z z z d
*kerd- zerdeye- zırd zıl zerri dêl dıl dil dêl
*ghol- zaranya- zerd zar zêr zer*
*gno- zan- zan- zun- zan- zan- dan-
*geme- zamat- zema zama zume zamad zava damad
*ghes-to- zest- dest dest dest dest dest
*egom ezēm ez
-
 ez ez
-
-
 ez edēm*
*bhrgh- berez- berz berz berz berz bilend bilınd bilend burz bilind boland
*k/*g -s- -s- -s- -s- -s- -s- -s- -s- -s- -s- -s- -h-
*dekm dese des des das des deh deh deh
*piskos masya mase māhi masî māhi
asın ōsūn āhen āsen asin, hesin āhan

-*edēm: Yew çekuy Faskiyê Khano. Farskiyê Newi de biya vini u çekuy "mın" cayê "edēm" grewt.
-*zer: Faskiyê Khano de "daraniya-" bıb. labela Farskiyê Newi de biya vini.

*c, *ç

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurmancî Farski
*g(u)(h)pal ĵ ž ž ž (y-) ĵ ž ĵ, ž ĵ, ž ĵ, (z-) ĵ ž z
*gwen- ceini- jena jeni ceni jen ceniya jen zena cen jın zen
cen- cın- jen- jen- zen-
*gwei- cīv- jiway cıwiyayış jiye ciag jıyan zisten
*gwei- cīv- cınde zende zendu zındi zende
cor jar jor zeber
çir cêr jir jir çêr jêr zir
ej cı je jı az
*k(u)pal ĵ -ž- -ž- -ž- -ĵ- -ž- ĵ, ž ĵ, ž -ĵ- -ĵ- -ž- -z-
*leuk reoc- roç roc ruj reoz roç roj ruz
*wek- vac vaj waç vac vawj bêj avaz
arecah erjan ercan erzun erzun erzan arzan
wiç- vic- vij- bêz- biz-
*pekw- pec- pewc- pej- pēj- pez-
-cit -ij zi ji
  • Zazaki zi Farskiyê Miyanêni ra gırewto

*v

biguhêre

Veng "v", zıwananê Farski, Kurdki, u Beluçki de vuriyo venganê "b" u "g".

Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*w v v w v v v v v v b, g b, g b, g
*wendh vāt- vād wa va va va ve va gvat ba bād
*wedor vār- waran varan vawran variş baran bārān
*wek- vāç- vaj waç vac vawj bêj avaz*
vaz- vez- voz- bez- guriz-
gela velg velg velg belg berg
*wek- vānk- deng veng vung gvang bang, deng bang
*wesr- vanhar wehar wehar bahar behar behar
-
 bed gvad bed bed
*wer- var- wer ver ver ber ber
verek vere verre gverek berx berre
vafr- werwe vewr var vere verf verf berp berf berf
*weid- vaēn- win- vên, vin vin- vin- vin- gvin- bin- bin-
vir- wir vir vir gir bir bir
visait- wis vist vist vist vist bist bist bist
*widhewo viya bivek bi bive
*wel- viyal viye vi bi bid
wehami vam vem behıv badam
*wadh vad wad veyv bûk bayo
vaic- wiç- vic- vij- bêz- biz-
giyau vaş vaş vaş vawş gah giya giyah
*wrdho- vard- war wıli vıl vele vale gol bul gul gol
wılk velık vakku gurçık gorda
varşni- beran veşn beran goşn
*wlkwos vehrk- werg verg verg verg verg verk gverk gurg gorg
vurayen vegerden guherin gerdiden
veyşan veşun veşun veyşna bırsi gorosne

-*avaz: Farski de yew çekuyo ğeribo. Beno ke (muxtemelen) yew zıwanê İrankiyê Zımeyi ra kewto Farski.

*d

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*dhw dv b b b b b b b b d d d
*dhwer- dver- ber ber ber der deri der
*dvıtiyem kerem bıd bin dige diger dın digar
*dek- duma boçık doç dom

*kw

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*kw ? sip isb esp asb esp esp s ? s s
*kwntós espe espe espe seg se sag

*tr/*tl

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*tr/*tl θr hr (ya)r h(r) hi(r) h(*r) h(r) s s s s s
*trejes θritiie- hrē yare hre hīrē hīrē hrā şe se se se se
hirıs hirıs si si sie si si

*rd/*rz

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
- rd/rz r(o)/rz l, r/rz r/rz r/rz r/rz l/I (rz) l/I (rz) l/I l/I l/i l/i
*bhrgh- berez- berz berz berz berz bilend bilınd bilend burz bılınd boland
herez- hırz az herz erz hıl hıl hıl hêl
*splegh- spērēz- sıpıl serpez sıperz seperz sıpıl seporz
*sarda- yare sār sal sor ser sor sal sal sal sal
*kerd- zerd- zırd zıl dêl zerri dêl dêl del dıl dıl dêl
- - wurz- liz alez
*wrdho- verd- war wıli vıl vele vale gol bul gul gol

*hv

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*sw hv wx w h w, h h, x x(u) x(u) x(u), f v v, w, gw x(w) x(u)
*swepn- hvefne- wxsp werm hewn xav xow xuw xew xab
*swe- hvet we ho xu wet xwe xod
*swesor hveher wxar wali wa xoar xak xaxer gwaher xweh xaher
*swad hveş- wxeş weş weş xare xeş weş xweş xoş
*swenh- hven- xwn wand- wend- xund- xuond- wan- xwend- xand-
*wel- vas- wxaşt- wast- waşt- xast- xaste- xwast- xast-
*swer- hver- wxerd- werd- werd- herd- xort- ver- xward- xord-

*tw

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*tw f u u w h h h h h h h
*newn new neh neow noh neh noh
*kʷetwores çeferst çewres çel çel çel çıhıl çehel
*newos newe nûh no

*y

biguhêre
Hind-Ewropa Ewıstki Partki Goranki Azarki Zazaki Talişki Semnanki Sengiserki Mazenderanki Beluçki Kurdki Farski
*y y y y y ĵ ĵ ĵ ĵ ĵ (y) ĵ ĵ ĵ
yeng ceng ceng ceng ceng
yada yud ciya cuda coda
yaoşti- coş coş coş
*yewos yeūe- cew ce cu
*yuwen yawān yuwan cıwamêrd, cıwan cıwunmêrd, cewun camêrd, cıwan cōmerd, cevan
*yequr yāker ciger ciğer ciger ciger
yāme- cām cām cām
yātu- cāju cādu cāzū cādū

İzoglosê Zazaki u Zıwananê İrankiyê Zımey u Farski

biguhêre
Wêne:NW Iranian.JPG
İsoglossê Zazaki u Zıwanê İrankiyê Zımeyi: IE.: Hindo-Ewropa, Pth.: Partki, Gor.: Goranki, Az.: Azarkiyo Khan, Zaz.: Zazaki, Tal.: Talışki, Semn.: Semnanki, Casp.: Zıwanê Xezari, Bal.: Beluçki, Kd.: Kurdki, Pers.: Farski

Çavkanî

biguhêre
Ji "https://ku.wiktionary.org/w/index.php?title=Pêvek:Îzoglosên_kurdî_û_arî&oldid=5884328" hatiye standin.