kirm

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /kɘɾm/
• Kîtekirin: kirm

Navdêr

kirmek

kirm , k-ya nerm, r-ya nerm

1. hin cûn ajelên xwişok yên mîna maran in lê pirr biçûk in
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
2. (Reşwî) kêz
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Herwiha

• kurm
• kurmik

Jêrnav

• cotkar (kurmikên ku piştî baranê ji axê derdikevin)
• malik / malûlk
• tîjmar
• tîzmar
• spîk kurmikê dikeve nav genim û herwiha ard jî.

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: کرم‎

Bide ber

• cirm
• qurm
• zîro

• derne

Reşwendî

• zîllo

Etîmolojî

Ji îraniya kevn *kŕ̥miš, ji proto-hindûewropî *kʷŕ̥mis, ji *wer- (“gerîn, zivirîn”); proto-îranî *kirmi-, avestayî kirime, pehlewî kirm, parsî kirm, farisî کرم‎ (kirm), soranî کرم‎ (kirm) (kirm), hewramî kirmî, zazakî kerm, belûçî kirm, sanskrîtî कृमि (kṛ́mi), îngilîzî worm, latînî vermis, fransî ver, rusî червь (çêrvi)

• proto-hindûewropî: *k^wrmi- ("kirm") ji *wer- (“gerîn, zivirîn”)

  proto-îranî: *krmi ("kirm")

avestayî: kirime- ("kirm")

pehlewî: kirm ("kirm, mar")

sogdî: kirm ("mar")

partî: kirm ("---")

farisî: kirm ("kirm"), kirmiz ("sor") (< sanskrîtî)

belûçî: kirm ("kirm")

kurmancî: kirm > kurm ("kirm")

soranî: kirm ("kirm")

hewramî: kirmî ("kirm")

zazakî: kerm ("kirm")

osetî: kelm ("kirm; mar")

sanskrîtî: krmi ("kirm"), krmice ("sor")

latînî: vermis, vermin

îngilîzî: worm

fransî: ver

rusî: червь (çêrvi)...

Çavkanî: Horn p.190, Watkins p.46, Etymonline | Pokorny: 649

Jê

• kirmewî
• kirmik
• kirmî
• kirmîtî

Pend

• eger kirmê darê ji darê nebît dar na rizît. (Anko her yek sedema arîşên xwe bi xwe ye.)

Werger

• Abenakî: skoks, skoksis
• Adîgeyî: хьамлыу (ḥāmləw), хьэблыу (ḥăbləw)
• Afrîkansî: wurm → af
• Albanî: krimb → sq
• Almanî: Wurm → de n
• Alutor: энгам (enɣam)
• Amharî: ትል (təl)
• Aromanî: yermu
• Astûrî: guxán → ast n, viérbene → ast n an m
• Atayalî: bisuw
• Aynuyî: キキㇼ (kikir)
• Azerî: qurd → az, soxulcan → az
• Baskî: beldar, zizare, arr, har
• Başkîrî: ҡорт (qort), селәүсен (seläwsen)
• Belarusî: чарвя́к n (čarvják)
• Bengalî: কীট (kiṭ)
• Bretonî: preñv → br n
• Bruneyî: cacing
• Buduxî: чич (čič)
• Bulgarî: че́рвей n (čérvej)
• Burmayî: တီကောင် → my (tikaung), သန်ကောင် → my (sankaung)
• Çamicuroyî: keni
• Çeçenî: нӏаьна (nʿäna)
• Çekî: červ → cs n
• Çîkasawî: hayowani'
• Çînî:

  Mandarînî: 蠕蟲 → zh (rúchóng)

• Danmarkî: orm → da g
• Daurî: xorgw
• Endonezyayî: cacing → id
• Erebî: دُودَة‎ m (dūda), دُود‎ pj (dūd)

  Erebiya kendavî: دود‎ n (dūd)

  Erebiya sanaanî: تعاله‎ n (taʕālih), وقزه‎ n (wagzih)

  Erebiya misrî: دود‎ n (dūd), دودة‎ m (dūda)

  Erebiya bakûrê şamê: دودي‎ m (dūdi), سوسي‎ m (sūsi)

  Erebiya başûrê şamê: دودة‎ (dude)

  Erebiya iraqî: دود‎ (dūd), سلبوح‎ (salbūħ)

  Erebiya tunusî: دودة‎ (dūda)

  Erebiya fasî: دودة‎ n (duda)

  Hassaniyayî: دود‎ (dūd)

• Ermenî: որդ → hy (ord), ճիճու → hy (čiču)

  Ermeniya kevn: որդն (ordn)

• Erzayî: сукс (suks)
• Esperantoyî: vermo → eo
• Estonî: uss → et
• Farisî: کرم‎ → fa (kerm)
• Fînî: mato → fi
• Fransî: ver → fr n
• Friyolî: vier
• Frîsiya bakur: wörem n
• Frîsiya saterlandî: Wuurm n
• Gaelîka skotî: baoiteag m, biastag m, boiteag m, brùiteag m, brutag → gd m, cnuimh m, daolag → gd m, durrag m
• Galîsî: verme → gl n, miñoca → gl m, lombriga m
• Gotî: 𐍅𐌰𐌿𐍂𐌼𐍃 n (waurms), 𐌼𐌰𐌸𐌰 n (maþa)
• Gurcî: ჭია → ka (č̣ia)
• Haîtî: ve
• Higaononî: olod
• Hindî: कीड़ा → hi n (kīṛā), पोका → hi n (pokā)
• Holendî: worm → nl n, pier → nl n, wurm → nl n
• Hunsrikî: Worrem n
• Îbranî: תּוֹלַעַת‎ m (tolá'at)
• Îngilîziya kevn: wyrm n
• Îngilîzî: worm → en
• Îngûşî: нӏана (nʿana)
• Înterlîngua: verme
• Îrlendî: péist → ga m, cruimh m, cuideog m

  Îrlendiya kevn: cruim m

• Îtalî: verme → it n
• Îzlendî: maðkur → is n, ormur → is
• Japonî: 蠕虫 → ja (ぜんちゅう, zenchū), ワーム → ja (wāmu)
• Javayî: cacing → jv
• Kabardî: хьэпӏацӏэ (ḥăṗāc̣ă), хьэмбылыу (ḥămbələw)
• Kannadayî: ಹುಳು → kn (huḷu)
• Karaçay-balkarî: къурт
• Katalanî: cuc → ca n
• Keçwayî: kuru
• Kirgizî: курт → ky (kurt)
• Kîngalî: පණු (paṇu)
• Koreyî: 벌레 → ko (beolle)
• Kornî: pryv n, prev n
• Krytsî: çiç
• Kumikî: хурт (xurt)
• Ladînoyî: guzano n
• Latgalî: tuorps n, tuorpeņš n
• Latînî: vermis → la n
• Latviyayî: tārps → lv n
• Lawsî: ຂີ້ກະເດືອນ → lo (khī ka dư̄an), ຫນອນ (nǭn)
• Lazî: წიწი (c̣ic̣i)
• Lîtwanî: kirmėlė → lt m, kirminas n
• Luksembûrgî: Mued n, Wuerm n
• Luşûtsîdî: sʔuləč̓
• Makedonî: црв n (crv)
• Malayalamî: പുഴു → ml (puḻu)
• Malezî: cacing → ms
• Maltayî: dudu n
• Mangghuerî: zhuolian khuerghai
• Manksî: beishteig m
• Mansakayî: orod
• Maorî: noke, toke → mi
• Mapuçî: piru
• Maranaoyî: oled
• Mayayiya yukatekî: nook'ol
• Mazenderanî: اجیک‎ (ajik)
• Mbya guaraniyî: evo'i
• Mecarî: kukac → hu, féreg → hu, giliszta → hu, hernyó → hu
• Misrî: (fnṯ)
• Mohegan-pequotî: ohq
• Mongghulî: huarighii
• Mongolî:

  Kirîlî: өт → mn (öt), хорхой → mn (horhoj)

• Nahwatlî: ocuilin
• Napolîtanî: vierme n
• Navajoyî: chʼosh
• Nedersaksî: Worm → nds n

  Almaniya jêrîn a almanî: Worm n

• Nîvxî: ӽар̌ (ẋař), чхевр̌ (ț’xevř)
• Normandî: vèr n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: mark → no n, orm → no n

• Ojibweyî: moose
• Oksîtanî: vèrm → oc n
• Oriyayî: କୃମି → or (krumi)
• Oromoyî: rammoo
• Osetî: калм (kalm)
• Osmanî: صوغلجان‎ (soğulcan)
• Oygurî: قۇرت‎ (qurt)
• Ozbekî: qurt → uz
• Peştûyî: چومجى‎ n (čumǰáy), چينجى‎ n (činǰáy)
• Piedmontîsî: verm n
• Pîpîlî: kwilin
• Plodîşî: Worm n
• Polonî: robak → pl n, czerw → pl n
• Portugalî: minhoca → pt m, verme → pt n
• Puncabî: ਸੁੰਡੀ → pa m (suṇḍī)
• Qazaxî: құрт (qūrt)
• Romancî: verm n, vierm n, vearm n
• Romanî: kirmo n
• Romanyayî: vierme → ro n, râmă → ro m
• Rusî: червь → ru n (červʹ), червя́к n (červják), глист → ru n (glist)
• Sanskrîtî: कृमि → sa n (kṛmi)
• Sebwanoyî: ulod
• Sicîlî: vemmu n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: цр̑в n, гли́ста m

  Latînî: cȓv → sh n, glísta → sh m

• Slaviya kevn:

  Glagolîtîk: ⱍⱃⱐⰲⱐ n (črĭvĭ)

• Slovakî: červ → sk n
• Slovenî: črv → sl n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: wužeńc n, cerw n

  Sorbiya jorîn: čerw n

• Sotoyiya başûr: seboko → st
• Spanî: gusano → es n, lombriz → es m
• Sundanî: cacing → su
• Swêdî: mask → sv g
• Şerpayî: འབུ
• Tacikî: кирм → tg (kirm)
• Tamîlî: புழு → ta (puḻu)
• Taosî: p’ȍwàya’ána
• Tarantinoyî: vijèrme n
• Taryanayî: hení-si
• Tausugî: ud
• Tayî: หนอน → th
• Telûgûyî: పురుగు → te (purugu)
• Teterî: суалчан → tt (sualçan)
• Tetûmî: ular
• Tigrînî: ሓሰኻ (ḥasäxa)
• Tirkî: kurt → tr
• Tirkmenî: gurçuk, möjek → tk
• Tîbetî: འབུ ('bu), སྲིན (srin), སྲིན་བུ (srin bu)
• Tlingitî: tl'úk'x
• Toxarî B: yel
• Udmurtî: нумыр (numyr)
• Ugarîtî: 𐎚𐎍𐎓 (tlʿ)
• Unamî: hupèxkw
• Urdûyî: کیڑا‎ n (kīṛā), پوکا‎ n (pokā)
• Ûkraynî: черв'я́к n (červʺják), черв n (červ), хроба́к n (xrobák)
• Venîsî: vèrmen → vec n, vèrme → vec n, budèl n, bigat n
• Viyetnamî: giun → vi, trùn → vi
• Volapûkî: vum → vo, vumem
• Weylsî: abwydyn n, mwydyn n, pryf genwair n, llyngyren m,
• Wîlamowî: wüm n
• Ximêrî: ដង្កូវ → km (dɑngkəw)
• Yidîşî: וואָרעם‎ (vorem)
• Yukaghiriya bakurî: көдьэ (köd̦e)
• Yûnanî: σκουλήκι → el nt (skoulíki)

  Kevn: σκώληξ n (skṓlēx), ἕλμινς m (hélmins), ἕλμις m (hélmis)

• Zêlandî: wurm n
• Zuluyî: isibungu 7 an 8

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Soranî

Bilêvkirin

•  IPA: /kʰɪɾm/

Navdêr

kirm

1. Bi alfabeya latînî nivîsina کرم‎.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)