mîr

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /miːɾ/
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: mîr

Navdêr

Tewandina mîr
Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mîr	mîr
Îzafe	mîrê	mîrên
Çemandî	mîrî	mîran
Nîşandera çemandî	wî mîrî	wan mîran
Bangkirin	mîro	mîrino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	mîrek	mîrin
Îzafe	mîrekî	mîrine
Çemandî	mîrekî	mîrinan

mîr nêr

Mîr Bedirxan

1. prens, key, paşa, qiral, melik, padîşa, serok, serdar, serwer, pêşeng, pêşewa
   • Û ehlê ekrad eger xwecihî(gundî, bajarî) eger rawend(koçer)qewî zêde hakimperest û axaperest in. Zêde ita'eta(fermanpejirandina, milxwariya ji bo) hakiman û mîr û axan dikin. Bilanî hakimêd wan fileyek jî bibitin êdî zêde îta'et dikin. Lakin ji hemcinsêd xwe dexsê (hesûdiyê) dikin. Bi înad û kîn û kudûret in. Eger ji cinsê wan yekî jê ra bibine hakim û axayêd wan, îcarê ewî qebûl nakin û ta’eta wî nakin. Elbette fesadekî peyda dikin. — (Mele Mehmûdê Bayezîdî, Amadekar: Jan Dost Adat û Rusûmatnameê Ekradiye, Weşanxaneya Nûbihar, 2010, r. 62, ISBN 9789944360678)
   • Secdeyek ber wan du birhan nagirit cih sed nimaz
     'Îd e û mîrê me îro dergehê lutfê vekir
     Go Mela hingî bixwazî dê bidim bes tu bixwaz — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: میر‎

Herwiha

• emîr

Bide ber

• mar
• mer
• mêr
• mir
• mor
• mur
• mûr

Binêre herwiha

 

• bîr
• dîr
• fîr
• gîr
• hîr
• jîr
• kîr
• lîr
• nîr
• pîr
• qîr
• sîr
• tîr
• zîr
• çîr
• şîr

Jê

 

• mîran
• mîrane
• mîranî
• mîrbanî
• (lêker) mîr bûn
• (navdêr) mîrbûn
• (rengdêr) mîrbûyî
• mîrek
• mîrekî
• (navdêr) mîrkirin
• (lêker) mîr kirin
• (rengdêr) mîrkirî
• mîrnişîn
• mîrnişînî
• mîrza
• mîrî
• mîrîtî

Etîmolojî

Ji erebî أمير‎ (emîr). Ketina herfên dengdar (vokal, vowel) ji destpêka peyvên ji erebî deynkirî di kurdî de tiştekî gelek normal e: Îbrahîm > Birahîm, Îsmaîl > Simayîl loma emîr > mîr jî.

Çavkanî

• Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press, r. 396.

Werger

• Adîgeyî: пщы (pš̍ə)
• Afrîkansî: prins → af
• Albanî: pringj n
• Almanî: Fürst → de n
• Asamî: কোঁৱৰ (kü̃or)
• Astûrî: príncipe → ast n
• Azerî: şahzadə, əmir
• Bayerî: Fiarst, Fiascht
• Belarusî: князь n (knjazʹ), прынц n (prync)
• Bengalî: রাজকুমার → bn (rajkumar), রাজপুত্র → bn (rajputr), শাহজাদা (śahjada), আমীরজাদা (amirôjada)
• Bretonî: priñs → br n
• Bulgarî: княз → bg n (knjaz), принц n (princ)
• Burmayî: မင်းသား → my (mang:sa:)
• Çaxatayî: شهزاده‎
• Çeçenî: э̄ла (ēla)
• Çekî: kníže → cs n
• Çînî:

  Mandarînî: 亲王 → zh (qīnwáng) ; 國王 (guówáng) ; 郡王 → zh (jùnwáng) ; 王 → zh (wáng); 王爵 → zh (wángjué); 王爷 → zh (huángzǐ) ; 王子 → zh (wángzi)

• Danmarkî: prins → da g, fyrste g
• Endonezyayî: pangeran → id, putera → id
• Erebî: أَمِير‎ → ar n (ʾamīr)

  Erebiya fasî: مير‎ (mir)

• Ermenî: իշխան → hy (išxan)
• Erzayî: каназор (kanazor)
• Esperantoyî: princo
• Estonî: vürst
• Farisî: شاهزاده‎ → fa (šâhzâde), امیر‎ → fa (amir), شهریار‎ → fa (šahryâr)
• Ferî: prinsur n, fúrsti n
• Fînî: ruhtinas → fi
• Fransî: prince → fr n
• Gaelîka skotî: prionnsa n, flath n
• Galîsî: príncipe → gl n
• Gurcî: პრინცი (ṗrinci), უფლისწული (uplisc̣uli)
• Hindî: शहज़ादा n (śahzādā), राजकुमार → hi n (rājkumār)
• Holendî: prins → nl
• Îbranî: נָסִיךְ‎ → he n (nasik)
• Îngilîziya kevn: æþeling n
• Îngilîzî: prince → en
• Îngûşî: аьла (äla)
• Îrlendî: flaith n, prionsa n
• Îtalî: principe → it
• Îzlendî: prins → is n, fursti n
• Japonî: 公 → ja (こう, kō), 候 → ja (こう, kō), 大公 → ja (たいこう, taikō), 王子 → ja (おうじ, ōji), 皇子 → ja (こうし, kōshi)
• Kabardî: пщы (pŝə)
• Kapampanganî: lakan, datu, pirinsipi
• Katalanî: príncep → ca n
• Keçwayî: awki
• Kirgizî: канзаада → ky (kanzaada), принц (prints)
• Koreyî: 대공 → ko (daegong), 대군 → ko (daegun)
• Kornî: pennsevik n
• Latînî: regulus, prīnceps → la n
• Latviyayî: princis n
• Lawsî: ເຈົ້າຊາຍ (chao sāi)
• Lîtwanî: princas n
• Lueyî: ᦈᧁᦌᦻ (ṫsawsaay)
• Luksembûrgî: Prënz n
• Makedonî: кнез n (knez), принц n (princ)
• Malezî: putera → ms
• Mançûyî: ᠠᡤᡝ (age)
• Manksî: prinse n, flah n
• Maorî: piriniha
• Mecarî: fejedelem → hu, uralkodó → hu
• Misrî: (jnpw)
• Mongolî:

  Kirîlî: ноён → mn (nojon)

• Nahwatlî: pilli → nah
• Normandî: prînce n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: fyrste → no n, fyrst → no

  Norweciya nînorskî: fyrste n, fyrst

• Oksîtaniya kevn: prince n
• Osmanî: امیر‎ (emir), خان‎ (han)
• Oygurî: شاھزادە‎ → ug (shahzade)
• Ozbekî: shahzoda → uz, amir → uz
• Partî: 𐫇𐫏𐫘𐫛𐫇𐫍𐫡‎ (wispuhr)
• Partî: 𐫇𐫏𐫘𐫛𐫇𐫍𐫡‎ (wispuhr)
• Peştûyî: شاهزاده‎ n (šāhzādá), شازاده‎ n (šāzãdá), اميرزاده‎ n (amirzādá), شاهزوى‎ n (šāhzóy)
• Polonî: książę → pl n, kniaź → pl n
• Portugalî: príncipe → pt
• Qazaxî: ханзада (xanzada), шаһзада → kk (şahzada)
• Romanyayî: prinț → ro n
• Rusî: князь → ru n (knjazʹ), принц → ru n (princ)
• Samoayî: aloalii, purinise
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: кра́љевић n, ца̏ревић n, при̏нц n

  Latînî: králjević → sh n, cȁrević → sh n, prȉnc → sh n

• Slaviya kevn:

  Kirîlî: кънѧзь n (kŭnęzĭ), кънѧѕь (kŭnędzĭ)

  Glagolîtîk: ⰽⱏⱀⱔⰸⱐ n (kŭnęzĭ), ⰽⱏⱀⱔⰷⱐ n (kŭnędzĭ)

• Slaviya rojavayî ya kevn: кънѧзь n (kŭnęzĭ), кнѧзь n (knęzĭ)
• Slovakî: knieža n
• Slovenî: knez → sl n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: wjerch n

• Spanî: príncipe → es, conde → es n
• Swahîlî: mkuu → sw
• Swêdî: furste → sv g
• Tacikî: шоҳзода → tg (šohzoda), амир (amir)
• Tagalogî: prinsipe, lakan → tl
• Tayî: เจ้าชาย → th, เจ้า → th (jâo)
• Teterî: шаһзадә → tt (şahzadä)
• Tirkî: prens → tr, şehzade → tr
• Tirkmenî: şazada, knýaz
• Tîbetî: རྒྱལ་སྲས (rgyal sras), རྒྱལ་བུ (rgyal bu)
• Tongî: pilinisi
• Urdûyî: شہزادہ‎ n (śahzādā), راجکمار‎ n (rājkumār)
• Ûkraynî: князь n (knjazʹ), принц n (prync)
• Viyetnamî: hoàng tử → vi, vương tử → vi
• Volapûkî: plin → vo, hiplin
• Walonî: prince → wa n
• Weylsî: tywysog → cy n
• Ximêrî: ព្រះអង្គម្ចាស់ → km (prĕəhʼngkɔɔmcah)
• Yidîşî: פּרינץ‎ n (prints)

• Yûnanî: πρίγκιπας → el n (prígkipas), βασιλόπουλο → el nt (vasilópoulo)

  Kevn: πρῖγκιψ n (prînkips), βασιλείδης n (basileídēs)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Rengdêr 1

mîr

1. (Xorasan) sax, saxlem, bisilamet
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]

Rengdêr 2

mîr

1. (hûrûmûr) Binere: mûr
   • Nimûneyekê lê zêde bike [ biguhêre ]