derman
Binêre herwiha: DermanKurmancî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
biguhêre
| Zayenda nêr a binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | derman | derman |
| Îzafe | dermanê | dermanên |
| Çemandî | dermanî | dermanan |
| Nîşandera çemandî | wî dermanî | wan dermanan |
| Bangkirin | dermano | dermanino |
| Zayenda nêr a nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | dermanek | dermanin |
| Îzafe | dermanekî | dermanine |
| Çemandî | dermanekî | dermaninan |
derman nêr
- Tişta/ê mirov dixwe yan vedixwe daku ji êşekê sax bibe,
(bi taybetî tiştên doktor dide nesaxan).- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- Tişta/ê mirov pê tê gêjkirin yan nivandin yan bêhişkirin.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Ji wêjeya klasîk biguhêre
- Yek bi yek peykan çevî bûn çûne cergê da kulab
Pir bi wan curhan xwe têr in lew ko dî derman dikir
Şerbet û ava heyatê şekker û qend û gulab — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Bi alfabeyên din biguhêre
Hevmane biguhêre
Jê biguhêre
- (Lêker) derman bûn
- (Lêker) derman dan
- derman kirin
- derman lê hatin
- derman wergirtin
- derman xwarin
- derman vexwarin
- (Navdêr) dermanbûn
- (Navdêr) dermandan
- (Navdêr) dermankirin
- dermanlêhatin
- dermanwergirtin
- dermanxwarin
- dermanvexwarin
- (Rengdêr) dermanbûyî
- (Rengdêr) dermandayî
- dermankirî
- dermanlêhatî
- dermanwergirtî
- dermanxwarî
- dermanvexwarî
- bêderman
- bêdermanî
- biderman
- bidermanî
- dermandar
- dermandarî
- dermander
- dermanderî
- dermançêker
- dermançêkerî
- dermanfiroş
- dermanfiroşgeh
- dermanfiroşî
- dermanga
- dermange
- dermangeh
- dermangih
- dermankar
- dermankarî
- dermanker
- dermankerî
- dermankirr
- dermankirrî
- dermannas
- dermannasî
- dermansaz
- dermansazgeh
- dermansazî
- dermanvan
- dermanvanî
- dermanxane
- dermanxanevan
- dermanxanevanî
- dermanxwer
- dermanxwerî
- dermanzan
- dermanzanî
Etîmolojî biguhêre
Hevrehên farisî درمان (derman) û دارو (darû), pehlewî derman, avestayî drve-, sanskrîtî धर्म (dharma) (dʰerme-: saxlem > dîn, bawerî) ji proto-hindûewropî *dʰer- (parastin, ragirtin, hilgirtin) ku herwiha serekaniya peyva kurdî dirist, avestayî 𐬛𐬆𐬭𐬆𐬰𐬭𐬀 (dirizre, “xurt, qayîm”), rusî держать (deržatʹ) (dyêrjati: ragirtin, zeft kirin), lîtwanî diržtù (req bûn), latînî frēnum (“lixav”) > fransî frein > kurdî [[q|ku|frên}} ("stop"). ܕܪܡܢܐ (derman) ya aramî ji îranî hatiye wergirtin.
Werger biguhêre
- Afrîkansî: medisyne → af
- Alabamayî: aissi
- Albanî: barna, ilaç → sq n
- Almanî: Arznei → de m, Medizin → de m, Medikament → de nt
- Amharî: ሕክምና (ḥəkmna)
- Aramî: סמא n (sāma)
- Asamî: ঔষধ (ouxodh), দৰৱ (dorow)
- Astûrî: melecina m
- Atong (Hindistan): sam
- Avarî: дарман (darman), дару (daru)
- Azerî: dərman → az, əlac → az
- Başkîrî: дарыу (darïw), дауа (dawa)
- Belarusî: ле́кі n pj (ljéki), ляка́рства nt (ljakárstva)
- Bengalî: ওষুধ (ośudh), ঔষধ → bn (ouśôdh), দাওয়াই → bn (daoẏai)
- Bretonî: louzoù → br pj
- Bulgarî: лека́рство nt (lekárstvo)
- Burmayî: ဆေး → my (hce:)
- Buryatî: эм (em)
- Conxayî: སྨན (sman)
- Çeçenî: молха (molχa)
- Çekî: lék → cs n
- Çerokî: ᏅᏬᏘ (nvwoti)
- Çîçewayî: mankhwala
- Çîkasawî: itti̠sh
- Çînî:
- Çukçî: инэнмэԓевичгын (inėnmėḷevičgyn)
- Danmarkî: medicin → da g, lægemiddel nt
- Daurî: em
- Emilî: midgénna
- Endonezyayî: obat → id
- Erebî: دَوَاء n (dawāʾ)
- Ermenî: դեղ → hy (deł), դեղորայք → hy (dełoraykʿ)
- Erzayî: менькс (menʹks)
- Esperantoyî: kuracilo → eo
- Estonî: arstirohi, medikament
- Eweyî: atike nt
- Farisî: دارو → fa (dâru), درمان → fa (darmân)
- Ferî: heilivágur n
- Fînî: lääke → fi
- Fransî: médicament → fr n, remède → fr n
- Gaelîka skotî: leigheas n, cungaidh m, ìoc n
- Galîsî: medicamento → gl n, medicina → gl m
- Gamîlaraayî: dhalbin
- Gujaratî: દવા → gu m (davā), ઔષધ → gu nt (auṣadh)
- Gurcî: წამალი → ka (c̣amali)
- Haîtî: medikaman
- Halkomelemî: stelmexw
- Hawayî: lāʻau
- Hawsayî: magani → ha n
- Hindî: औषधि m (auṣdhi), औषध → hi m (auṣadh), दवा → hi m (davā), दारू → hi m (dārū), दवाई → hi m (davāī)
- Hmongî: tsuaj
- Holendî: medicijn → nl nt, geneesmiddel → nl nt
- Îbaloiyî: agas
- Îbranî: תְּרוּפָה m (trufá)
- Îgboyî: ogwu
- Îlokanoyî: agas
- Îngilîziya kevn: lǣċedōm n, lācnung m
- Îngilîzî: medicine → en, drug → en
- Îrlendî: cógas n, leigheas n
- Îsnagî: axas
- Îtalî: medicina → it m, medicamento → it n
- Îzlendî: lyf → is nt
- Japonî: 薬 → ja (くすり, kusuri), 薬剤 → ja (やくざい, yakuzai), 医薬品 → ja (いやくひん, iyakuhin)
- Jarayî: jrao
- Javayî: tamba → jv, jamu → jv, jampi → jv, loloh → jv
- Kalalîsûtî: nakorsaat, katsorsaat
- Kalmîkî: эм (em)
- Kambayî: daawa
- Kankanaeyî: agas
- Kannadayî: ಮದ್ದು → kn (maddu), ಔಷಧ → kn (auṣadha)
- Kapverdî: ramédi
- Karaoyî: agas
- Katalanî: medicament → ca
- Keçwayî: jampina
- Kirgizî: дары → ky (darı)
- Kîkûyûyî: ndawa
- Kîngalî: ඔසුව nt (osuwa), ඖෂධය (auṣadhaya)
- Koreyî: 약 → ko (yak), 약재 → ko (yakjae)
- Ladînoyî: melezina, kura
- Latînî: medicīna → la m
- Latviyayî: zāles m pj, medikaments n
- Lawsî: ຢາ → lo (yā)
- Limos kalingayî: agas
- Lîtwanî: vaistas → lt n, medikamentas n
- Lîvonî: āinad
- Lueyî: ᦊᦱ (ẏaa)
- Luhyayî: kamalesi
- Luksembûrgî: Medezin n
- Makedonî: лек n (lek), лекарство nt (lekarstvo)
- Malayalamî: ഔഷധം → ml (auṣadhaṃ), മരുന്ന് → ml (marunnŭ)
- Malezî: ubat → ms
- Mançûyî: ᠣᡴ᠋ᡨ᠋ᠣ (ok᠋t᠋o)
- Maorî: rongoā, pūroi
- Maratî: औषध (auṣadh)
- Mecarî: gyógyszer → hu, orvosság → hu
- Meruyî: ndawa
- Mongolî:
- Napolîtanî: 'mmericìna m
- Navajoyî: azeeʼ
- Nepalî: औषधी m (ausadhi)
- Nîvxî: охт (oxt)
- Norwecî:
- Norweciya bokmålî: legemiddel → no nt, medikament nt, medisin → no n, droge n
- Norweciya nînorskî: lækjemiddel nt, medikament nt, medicin n
- Ojibweyî: mashkiki
- Oksîtanî: medicament → oc n
- Oriyayî: ଔଷଧ (ôuṣôdhô)
- Oygurî: دورا (dora)
- Ozbekî: iloj → uz, dori → uz, medikament → uz
- Palî: osadha
- Pelayî: tʃʰɿ³⁵
- Peştûyî: دوايي m (dawayí), دوا → ps m (dawã)
- Polonî: lekarstwo → pl nt, lek → pl m inan, medykament → pl m inan
- Portugalî: remédio → pt n, medicamento → pt
- Puncabî: ਦਵਾ m (davā)
- Qazaxî: дауа (daua), дәрі (därı)
- Romancî: medicament n, remedi n
- Romanyayî: medicament → ro nt
- Rusî: лека́рство nt (lekárstvo), медикаме́нт n (medikamént), лека́рственное сре́дство nt (lekárstvennoje srédstvo)
- Samiya bakurî: dálkkas
- Sanskrîtî: औषध → sa nt (auṣadha), भेषज → sa nt (bheṣaja), अगद → sa n (agada)
- Semaî: penglai
- Sindhî: دوا (davā)
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: liek n
- Slovenî: zdravilo → sl nt
- Sorbî:
- Sorbiya jorîn: lěkarstwo nt, lěk n, medikament n
- Sotoyiya başûr: moriana
- Spanî: medicamento → es n, medicina → es m, remedio → es n, fármaco → es n
- Sundanî: ᮒᮒᮙ᮪ᮘ (tatamba)
- Swahîlî: dawa → sw
- Swêdî: läkemedel → sv nt, medicin → sv g, drog → sv g
- Tacikî: дору → tg (doru)
- Tagalogî: gamot → tl, medisina, remedyo
- Tamîlî: மருந்து → ta (maruntu)
- Taosî: woléne
- Tarifitî: asfer n
- Tausugî: ubat
- Tayî: ยา → th (yaa)
- Telûgûyî: మందు → te (mandu), ఔషదం (auṣadaṃ)
- Ternateyî: sou
- Teterî: дару → tt (daru)
- Tigrînî: ሕክምና (ḥəkmna)
- Tirkî: ilaç → tr, em → tr
- Tirkmenî: derman
- Tîbetî: སྨན (sman)
- Tokpisinî: marasin
- Toxarî B: sāṃtke
- Tumbukayî: mankhwala
- Urdûyî: ڈرگ (ḍrag), اوشدهی m (auṣdhi), اوشدهہ m (auṣadh)
- Ûkraynî: лі́ки n pj (líky), лік n (lik), ліка́рство nt (likárstvo)
- Venîsî: medexina → vec m
- Viyetnamî: thuốc → vi
- Warayî: bulong
- Weylsî: meddyginiaeth → cy m, moddion n an n pj, ffisig n
- Ximêrî: ថ្នាំ → km (thnam), ឱសថ → km (ʼaôsâth)
- Yakutî: эмп (emp)
- Yidîşî: מעדיצין (meditsin)
- Yorubayî: oogun
- Yûnanî: φάρμακο → el nt (fármako)
- Kevn: φαρμάκιον nt (pharmákion), φαρμάκευμα nt (pharmákeuma), ἴαμα nt (íama), βοήθημα nt (boḗthēma)
- Zhuangî: yw
- Zuluyî: iselapho 7 an 8, umuthi → zu 3 an 4
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Tirkî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
biguhêre
derman