di: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Balyozxane (gotûbêj | beşdarî) B →Bide ber: bi AjaxEditê re |
Balyozxane (gotûbêj | beşdarî) B →Etîmolojî: bi AjaxEditê re |
||
Rêz 40:
==== Etîmolojî ====
Hevreha soraniya [[mukriyanî]] [[de]] / {{ku-Arab|[[ده]]}}, zazakî [[de]] ([[paşdaçek]] e), farisî {{g|fa|در}} (der), kurtkirina {{ku-Arab|[[اندر]]}} (ender), pehlewî ''ender'', pazendî ''eṇder'', hexamenişî ''e(n)ter'', sanskrîtî [[अन्तर्]] (enter), yûnaniya kevn [[ἔντερον]] (ênteron), ermenî [[ընդերք]] (indêrk: [[hinav]]), latînî [[interus]], [[intra]]... hemû ji {{ji|ine-pro|ku|*énteros}} ku herwiha serekaniya peyvên [[hindir]] û [[hinav]] yên kurdî ye, ji {{ji|ine-pro|ku|-}} *[[én]] ku serekaniya [[li]] ya kurdî ye + *[[-teros]] ku çavkaniya [[-tir]] ya kurdî ye. Bo ketina [[r]] ji peyvên kurdî, bide ber [[îca]] ji [[îcar]] yan [[vêca]] ji "vê carê", bo ketina "-er" ji peyvê bidin ber kurmancî "[[xweh]]" ([[xuşk]]) û farisî "xʷaher". Nêzîkiya dengî ya "di" ya kurdî ya [[pêşdaçek]] li gel [[-da]] / [[-de]] ya tirkî ya [[paşdaçek]] tesedifî ye. Herwiha binêre: [[bi]], [[ji]], [[li]]...
Pêşpirtika berdewamiyê ya lêkeran "[[di-]]" (wek "di-k-im, di-got") jî ihtimalen ji "di" ya daçek e: "'''di'''-got" anku "'''di''' [[proses]]a gotinê de bû", "'''di'''-çim" yanî "'''di''' prosesa çûnê de me." Ew ne [[hevreh]]a [[hevwate]]ya xwe ya "mi-, me-, mî-" ya hin zimanên din yên îranî ye, bo nimûne farisî "mî-konem" (di-kim) yan "mî-goft" (di-got). Ev ji "heme-" ([[herdem]], [[hemîşe]], [[daîmen]]") e.
| |||