di: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added
WîkîBot (gotûbêj | beşdarî)
B →‎Werger: Bot: {{werger-ser}} / {{werger-bin}}
B sererastkirin/bot
Rêz 1:
== {{ziman|kmr}} ==
 
==== 1. tê de ====
{{d|ku}}
[[Wêne:Cat_into_the_box.jpg|thumb|250px|[[kitik|Kitik]]ek anku [[pisîk]]ek '''di''' kartonekê de]]
 
===== Wate =====
# [[di ... de]], [[di ... da]], cihê tiştekî di tiştekî de diyar dike
#* ''[[pêlav|Pêlav]] di kartonê de ne.''
Rêz 13:
#* ''Em di wê derê re çûn.''<p><br>
 
===== Herwiha =====
* [[d']]
* [[t']]
 
===== Bi alfabeyên din=====
* {{ku-ar}}: {{ku-Arab|[[د]]}}
 
===== Bide ber =====
* [[di-]]
* [[da]]
Rêz 30:
* [[dû]]
 
===== Bikaranîn =====
* Cudahiya daçekên "di" û "li" ew e ku "li" wî '''cih'''î diyar dike ku tiştek lê ye lê "di" wî '''tişt'''î diyar dike ku tiştek tê de ye. Loma em dibêjin "li gund, li bajarî, li Kurdistanê" (ji ber ku ew cih in) lê "di kitêbê de, di qutiyê de, di devê wî de" (ji ber ku ew tişt in).
 
===== Ji =====
[[hevreh]]a soraniya [[mukriyanî]] [[de]] / {{ku-Arab|[[ده]]}}, zazakî [[de]] ([[paşdaçek]] e), farisî {{g|fa|در}} (der), kurtkirina {{ku-Arab|[[اندر]]}} (ender), pehlewî ''ender'', pazendî ''eṇder'', hexamenişî ''e(n)ter'', sanskrîtî [[अन्तर्]] (enter), yûnaniya kevn [[ἔντερον]] (ênteron), ermenî [[ընդերք]] (indêrk: [[hinav]]), latînî [[interus]], [[intra]]... hemû ji {{ine-pro}} *[[énteros]] ku herwiha serekaniya peyvên [[hindir]] û [[hinav]] yên kurdî ye, ji {{ine-pro}} *[[én]] ku serekaniya [[li]] ya kurdî ye + *[[-teros]] ku çavkaniya [[-tir]] ya kurdî ye. Bo ketina [[r]] ji peyvên kurdî, bide ber [[îca]] ji [[îcar]] yan [[vêca]] ji "vê carê", bo ketina "-er" ji peyvê bidin ber kurmancî "[[xweh]]" ([[xuşk]]) û farisî "xʷaher". Nêzîkiya dengî ya "di" ya kurdî ya [[pêşdaçek]] li gel [[-da]] / [[-de]] ya tirkî ya [[paşdaçek]] tesedifî ye. Herwiha binêre: [[bi]], [[ji]], [[li]]...
 
Pêşpirtika berdewamiyê ya lêkeran "[[di-]]" (wek "di-k-im, di-got") jî ihtimalen ji "di" ya daçek e: "'''di'''-got" anku "'''di''' [[proses]]a gotinê de bû", "'''di'''-çim" yanî "'''di''' prosesa çûnê de me." Ew ne [[hevreh]]a [[hevwate]]ya xwe ya "mi-, me-, mî-" ya hin zimanên din yên îranî ye, bo nimûne farisî "mî-konem" (di-kim) yan "mî-goft" (di-got). Ev ji "heme-" ([[herdem]], [[hemîşe]], [[daîmen]]") e.
 
===== Jê =====
* [[di-]]
* [[tê]]
 
===== Werger =====
{{werger-ser}}
* {{Z|af}}: {{W|af|in}}, {{W|af|binne}}, {{W|af|op}}, {{W|af|per}}
Rêz 80:
{{werger-bin}}
 
==== 2. pirtika pirhejmariyê ====
===== Wate =====
# [[pirtik]]eke [[rêzimanî]] ye ku di hin devokan de li gel [[cînav]] û [[navdêr]]ên [[pirhejmar]] tê bikaranîn: <br>''Ew di baş in. (Ew baş in)<br> Ev kitêbên di min in.'' (Ev kitêbên min in)
 
===== Jê =====
* [[-êd]] / [[-êt]] (ji [[-ên]] + di)
 
==== 3. ya/yê/yên di ====
{{bnr2|din}}
 
==== 4. gund ====
{{bnr2|dê}}
 
Rêz 96:
{{hejmar|diq}}
 
==== Wate ====
# [[du]], [[2]], [[II]]
 
==== Hejmarên sade yên zazakî ====
{{(|vn=no}}
* [[sifir]]
Rêz 138:
{{)}}
 
==== Ji ====
Binêre: [[du]]