çal
Binêre herwiha: cal
Bilêvkirin
biguhêreNavdêr
biguhêreZayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | çal | çal |
Îzafe | çala | çalên |
Çemandî | çalê | çalan |
Nîşandera çemandî | wê çalê | wan çalan |
Bangkirin | çalê | çalino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | çalek | çalin |
Îzafe | çaleke | çaline |
Çemandî | çalekê | çalinan |
çal mê, ç-ya nerm
- cihê ji derdorên xwe kûrtir, erdek ku hatibe kolan û kûr bûbe
- Hevmane: kûrgeh
- Di bin çalê de bi qasî mezinahiya destekî û bejna merivekî qulek hebû. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)
Bi alfabeyên din
biguhêreHerwiha
biguhêreNêzîk
biguhêreBide ber
biguhêreJê
biguhêreEtîmolojî
biguhêreJi zimanên îranî, hevreha zazakî çal, soranî چاڵ (çał), farisî چال (çal) û belûçî چات (çat, “bîr”).
Werger
biguhêre- Albanî: gropë → sq m
- Almanî: Grube → de m, Loch → de nt, Vertiefung → de m, Hohlraum → de m, Höhle → de m, Höhlung m, ?Bodensenke, ?Kuhle → de
- Aromanî: groapã m
- Azerî: çuxur → az
- Başkîrî: соҡор (soqor)
- Belarusî: я́ма m (jáma)
- Bontociya rojhilatî: lokkong
- Bulgarî: я́ма → bg m (jáma)
- Çekî: jáma → cs m
- Çînî:
- Danmarkî: kule
- Endonezyayî: lubang → id
- Erebî: حفرة, ?الأشدخ, ?الأغر, ?الجب, ?الجوبة, ?الجوخة, ?الحافرة, ?الحفنة, ?الدعثور, ?الفقرة, ?الهوة, ?الهوكة, ?بؤرة
- Ermenî: հոր → hy (hor), փոս → hy (pʻos)
- Esperantoyî: kavo → eo
- Farisî: گودال → fa (gowdâl), چاله → fa (čâle), چال → fa (čâl)
- Ferî: hola m
- Fînî: kuoppa → fi, lovi → fi, monttu, ontelo → fi, notko → fi
- Fransî: fosse → fr m
- Gaelîka skotî: sloc n
- Galîsî: foxo → gl n
- Gurcî: ორმო (ormo)
- Hawayî: lua
- Hindî: गडडा (gaḍḍā)
- Holendî: kuil → nl n, put → nl n
- Îbranî: בור → he m (bor)
- Îlokanoyî: abut
- Îngilîzî: pit → en, cavernous → en, gap → en, sunken → en, ?rut → en, ?crater → en, ?fossa → en, ?drain → en, ?moat → en
- Îtalî: fossa → it m, buca → it m
- Îzlendî: hola → is m, gryfja → is m
- Japonî: 落とし穴 (おとしあな, otoshiana), 穴 → ja (あな, ana)
- Kalingayiya başûrî: lungug
- Katalanî: sot → ca
- Kîkûyûyî: irima 5
- Koreyî: 구멍 → ko (gumeong), 구덩이 (gudeong-i)
- Latînî: fovea m, puteus → la n
- Lubuagan kalingayî: abut, mamboka
- Makedonî: јама m (jama)
- Malayalamî: കുഴി → ml (kuḻi)
- Maorî: rua → mi
- Maratî: खड्डा n (khaḍḍā)
- Mecarî: gödör → hu, verem → hu
- Navajoyî: łeʼoogeed, nooʼ
- Ojibweyî: waanikaan
- Oksîtanî: fòssa m, trauc → oc n, clot n
- Oriyayî: ଗାଡ (gaḍô)
- Osetî: уӕрм (wærm)
- Polonî: dół → pl m inan, jama → pl m
- Portugalî: buraco → pt n, poço → pt n, cavouco → pt n, vala → pt m, fosso → pt n
- Qazaxî: шұңқыр (şūñqyr)
- Romanyayî: groapă → ro m
- Rusî: я́ма → ru m (jáma)
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: jama m
- Slovenî: jama → sl m, brezno → sl nt
- Spanî: fosa → es m
- Swêdî: grop → sv g
- Tagalogî: hukay, lubak
- Tarifitî: anu n
- Tayî: หลุม → th (hlǔm), บ่อ → th (bɔ̀ɔ)
- Telûgûyî: గొయ్యి → te (goyyi)
- Tirkî: çukur → tr, ?havuz → tr, ?kuyu → tr, ?sarpın → tr, ?seki → tr
- Tîbetî: ས་དོང (sa dong)
- Toxarî B: kāre
- Ûkraynî: я́ма → uk m (jáma)
- Viyetnamî: hố → vi
- Weylsî: pant n
- Ximêrî: ក្រហូង → km (krɑhoong)
- Yûnaniya kevn: βόθρος n (bóthros), βάραθρον nt (bárathron)
- Yûnanî: λάκκος → el n (lákkos)
- Zazakî: çal
Rengdêr
biguhêreçal, ç-ya req
- parçeyek spî ya pûrtî di nav komek pûrtê tarî de
(li porê mirovan yan pûrtê heywanan)- Bi zimanê reşiyan ev peyva çal tê maneya "sereş", ango gava te go nêriyê çal, miya çal,berxê çal tê wê manê ku nêrî ser reş e,mî ser reş e, û berx ser reş e. Li aliyê din ew heywanên ku serê wan reş û û li ser eniya wan xaleke spî hebe bi wan re bi reşwendî dibêjin "beş". heywanên spî û xalên reş li ser hebin bi wan re dibêjin "deq".
- Apê Xilik dibê: "Ez di xwêdanê de mame û tamîr dikim, şivanek hat nêzî min. Min ji şivan ra got: “Çavnêrî be bila bizinên te benzîna ku di teştê da ye venexwin ha”. Gava min barxane bi cîh kir û zîvirîm benzînê dagirêmê, çi bibînim! Nêrîyê çal (rû sipî) li ba teştê sekiniye. Lê di teştê de qet benzîn nemaye." — (Lotikxane.com, 6/2009)
Bi alfabeyên din
biguhêreEtîmolojî
biguhêreJi tirkî, bi tirkiya kevn [skrîpt hewce ye] (çal, “rengîn”), hevreha tirkiya niha çil. Ev peyv ji mêj ve ji tirkî ketiye kurdî û li derveyî Bakurê Kurdistanê jî tê bikaranîn.
Jê
biguhêreWerger
biguhêreNavdêr
biguhêreçal