teyr

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): /tˤæjɾ/ ~ /tˤeːɾ/, /tˤɘjɾ/ طه‌یر
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: teyr

Navdêr

Çend teyr.

teyr nêr, t-ya nerm, r-ya nerm

1. Candarên difirin û hêkan dikin û per û bazik hene.
   • Xeyrixwahên dewletê mîrî ji wan guhdar-i bit
     Teyrê dil bê tem'ekê nayête dest şehzadeyan
     Qûşçiyê şahîn di destê wî di bêazar-i bit — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Herwiha

• têr
• tiyr

Hevmane

• çûçik

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ته‌یر‎

(edebiyata klasîk) طير‎ (ṭeyr)

Hevmane

• balinde
• firinde
• çivîk
• çûçik
• terewîl
• tilûr

Cûnên firindeyan

• baz
• elo
• elok
• kew
• mêkew
• mirîşk
• qaz
• sûsk
• tawis
• werdek

Etîmolojî

Ji erebî طَيْر‎ (ṭeyr), hevreha aramî ܛܝܪܐ‎, ji rehê ط ي ر‎ (ṭ-y-r) ku herwiha serekaniya peyvên teyare, teyar, tilûr.

Werger

• Abenakî: sips
• Abuyî: ungaraka
• Abxazî: аԥсаа (āpsāā)
• Açehî: cicém
• Adîgeyî: бзыу (bzəw)
• Afarî: kimbiró m
• Afrîkansî: voël → af
• Ahomî: 𑜃𑜤𑜀𑜫 (nuk)
• Alanganî: punay
• Albanî: zog → sq n
• Alêwîtî: sax
• Almaniya Pennsylvania: Voggel
• Almanî: Vogel → de n, Vögelchen → de nt, Vögelein → de nt, Vöglein → de nt

  Elmanîşî: Vogel n

  Frankoniya navendî: Furrel

• Amayî: uo
• Amharî: ወፍ (wäf)
• Apaçî:

  Apaçiya rojava: diǫ', izháshe, izháshe

• Aragonî: paxaro n
• Aramiya nû ya asûrî: ܛܲܝܪܵܐ‎ n (ṭayra)
• Arçî: ноцӏ
• Aromanî: pulj n, puljiu n, pulju n
• Arrernteyiya rojavayî: thipe
• Asamî: চৰাই (sorai)
• Astûrî: páxaru → ast n, ave → ast m
• Avarî: хӏинчӏ (ḥinč̣)
• Avestayî: 𐬬𐬍𐬱‎ (vīš), 𐬨𐬆𐬭𐬆𐬖𐬀‎ (mər^əγa)
• Aymarayî: jamach'i
• Aynuyî: チㇼ (cir)
• Azerî: quş → az
• Bahnarî: sem
• Bajwayiya kendava rojava: memanuk, manuk-manuk
• Baskî: txori → eu, hegazti → eu
• Başkîrî: ҡош (qoš)
• Bau bidayuh: manuk
• Belarusî: пту́шка → be m (ptúška), пці́ца m (pcíca)
• Belûçî: مرگ‎ (murg)
• Bengalî: পাখী → bn (pakhi)
• Bikol Central:

  Bîkoliya naverast: bayong

  Bîkoliya naverast: gamgam

• Blagarî: uul
• Bodoyî (Hindistan): दाव
• Bororoyî: kiogö
• Bretonî: labous → br n, evn → br n
• Bugî: dongi
• Bulgarî: пти́ца → bg m (ptíca)
• Burmayî: ငှက် → my (hngak)
• Cimbrî: bóoghel, vogl
• Conxayî: བྱ (bya)
• Çamicuroyî: chisti
• Çeçenî: олхазар (olχazar)
• Çekî: pták → cs n
• Çepangî: वाः
• Çerokî: ᏥᏍᏆ → chr (tsisqua)
• Çeyenî: vé'kése
• Çiçonyi-çidzihana-çikauma: mnyama
• Çîçewayî: mbalame
• Çînî:

  Kantonî: 雀仔 (zoek³ zai²), 雀 (zoek³), 鳥 (niu⁵)

  Dunganî: чёр (či͡or), чёчёзы (či͡oči͡ozɨ), финё (fini͡o), фичин (fičin)

  Hakkayî: 鳥子 (tiâu-chṳ́), 鳥 (tiâu), 鳥仔 (tiâu-é)

  Mandarînî: 鳥 → zh (niǎo), 雀 → zh (què)

  Min beî: 隻仔

  Min dongî: 鳥 (cēu), 鳥仔 (cēu-giāng)

  Minnanî: 鳥 → zh-min-nan (chiáu / niáu), 鳥仔 → zh-min-nan (chiáu-á)

  Wuyî: 鳥

  Xiangî: 鳥 (nyau³)

• Çukçî: гатԓе (gatḷe)
• Çuvaşî: кайӑк (kajăk)
• Çûkî: machang
• Dalmatî: paserain n
• Danmarkî: fugl → da g
• Dargwayî: арцан (arcan)
• Darkinjungî: dyipping
• Daurî: degii, deyii
• Deoriyî: দুৱা
• Divehî: ދޫނި‎ → dv (dūni)
• Dolganî: көтөр
• Drungî: pvchiq
• Elfdalî: fugel n
• Endonezyayî: burung → id
• Erebî: طَائِر‎ → ar n (ṭāʾir), عُصْفُور‎ n (ʿuṣfūr)

  Erebiya misrî: طير‎ n (ṭēr), عصفورة‎ m (ʕaṣfūra)

  Erebiya hîcazî: طير‎ n (ṭēr), عَصْفور‎ n (ʕaṣfūr)

  Erebiya iraqî: طير‎ (ṭīr)

  Erebiya bakûrê şamê: عصفورة‎ (ʕaṣfūre)

  Erebiya cezayirî: زاوش‎ (zāwəš)

  Erebiya fasî: برطال‎ (bɘrṭāl)

• Ermenî: թռչուն → hy (tʿṙčʿun), ծիտ → hy (cit), հավք → hy (havkʿ)
• Erzayî: нармунь (narmunʹ)
• Esperantoyî: birdo → eo, birdeto
• Estonî: lind → et
• Etiyopiya klasîk: ዖፍ (ʿof)
• Evenî: дэги (dəgi)
• Evenkî: дэги (dəgi)
• Eweyî: xevi
• Farisî: پَرَندِه‎ → fa (parande), مُرغ‎ → fa (morğ)
• Fatalukuyî: olo
• Ferî: fuglur → fo n
• Fîjî: mahumanu → fj
• Fînî: lintu → fi
• Frankoprovansî: usél n
• Fransiya kevn: oisel n
• Fransî: oiseau → fr n, oiselle → fr m, oiselet → fr n, oisillon → fr n
• Friyolî: uciel n, ucel
• Frîsiya bakur:

  Frîsiya bakur: fögel n

  Mooring: föögel n

• Frîsî: fûgel → fy
• Gaelîka skotî: eun → gd n
• Galîsî: paxaro → gl n, ave → gl m
• Galoyî: ouézai n
• Gamîlaraayî: dhigaraa
• Gotî: 𐍆𐌿𐌲𐌻𐍃 n (fugls)
• Gujaratî: પનખિદ (pankhid)
• Gurcî: ფრინველი (prinveli), ჩიტი (čiṭi)
• Guugu yimidhirrî: dyidyirr
• Guwaranî: guyra → gn
• Haîtî: zwazo
• Hawayî: manu
• Hawsayî: tsuntsu → ha
• Hindî: चिड़िया → hi m (ciṛiyā), पंछी → hi m (pañchī), पक्षी → hi n (pakṣī), परन्दा → hi n (parandā), पखेरू → hi n (pakherū)
• Hmongî: noog
• Holendiya kevn: fogal n, vogal n
• Holendiya navîn: vogele
• Holendî: vogel → nl n
• Hopîyî: tsiro
• Hunsrikî: Foghel n
• Îbanî: burong
• Îbranî: ציפור \ צִפּוֹר‎ → he m (tsipór), עוֹף‎ → he n (of)
• Îdoyî: ucelo → io
• Îgboyî: nnụnụ
• Îngilîziya kevn: fugol → ang n
• Îngilîziya navîn: fowel
• Îngilîzî: bird → en
• Îngriyî: lintu
• Îngûşî: оалхазар (oalχazar)
• Înterlîngua: ave → ia
• Înuîtî: ᑎᖕᒥᐊᖅ
• Îranunî: papanuk
• Îrlendî: éan → ga n

  Îrlendiya kevn: én n

• Îstriyotî: uzai n pj
• Îtalî: uccello → it n, pennuto → it n, volatile → it n
• Îu mienî: norqc
• Îvatanî: manumanuk
• Îzlendî: fugl → is n
• Japonî: 鳥 → ja (とり, tori), 鳥類 → ja (ちょうるい, chōrui)
• Jarawa: noha
• Jarayî: čĭm
• Javayiya kevn: manuk
• Javayî: manuk → jv
• Kabîlî: agḍiḍ n, afrux n
• Kalalîsûtî: timmiaq
• Kannadayiya kevn: ಪಕ್ಕಿ (pakki)
• Kannadayî: ಹಕ್ಕಿ → kn (hakki), ಪಕ್ಷಿ → kn (pakṣi)
• Kapampanganî: ayup
• Kapverdî: avi, ave
• Karaçay-balkarî: чыпчыкъ
• Karelî: lintu, lindu
• Kaşûbî: ptôch n
• Katalanî: au → ca n, ocell → ca n, aucell n, pardal → ca
• Keçwayî: pisqu, pisgo
• Keşmîrî: جاناوار‎ (jānāvār)
• Ketî: кеӈассель
• Khasiyî: sim
• Kirgizî: куш → ky (kuş)
• Kîkongoyî: nuni, ndeke
• Kîmaragangî: tombolog
• Kîngalî: පක්ෂියා → si (pakṣiyā), කුරුල්‍ලා (kurullā)
• Kînyarwandayî: inyoni 9/10, iki-guruka
• Koçî: তাউ (tau)
• Kohoyî: sim
• Kokborokî: tok
• Komî-zîriyî: лэбач (lebač)
• Koreyî: 새 → ko (sae), 조류 → ko (joryu)
• Kornî: edhen → kw m
• Korsîkayî: aceddu → co n
• Kriolî: bed
• Krî: pileshish, peepee
• Ladînoyî: ave, have m, pášaro, pážaro, pájaro, pásaro n
• Lakotayî: ziŋtkála
• Latgalî: putnys
• Latînî: avis → la m, volucer n
• Latviyayî: putns → lv n
• Lawsî: ນົກ → lo (nok), ປັກສີ (pak sī), ປັກສາ (pak sā), ປັກຂີ (pak khī)
• Ledo kailiyî: tonji
• Lezgînî: къуш (q̄uš), нуькӏ (nüḳ)
• Lingalayî: ndeke
• Lîgûrî: öxéllo n
• Lîtwanî: paukštis → lt n, paukštė m
• Lombardî: usell
• Lueyî: ᦷᦓᧅ (nok)
• Lugandayî: ekinyonyi
• Luksembûrgî: Vugel n, Vull → lb n
• Mòçenoyî: vougl n
• Magahî: 𑂣𑂒𑂹𑂓𑂲 (pacchī), 𑂎𑂏 (khag), 𑂒𑂱𑂚𑂆 (ciṛaī)
• Maguindanaoyî: papanuk
• Mahicanî: tschèchtschis
• Maithilî: चिड़ै
• Makasaeyî: olo
• Makedonî: птица m (ptica)
• Malagasî: vorona → mg
• Malayalamî: പക്ഷി → ml (pakṣi), കിളി → ml (kiḷi), പറവ → ml (paṟava)
• Malezî: burung → ms, manuk → ms
• Maltayî: għasfur n
• Mançûyî: ᡤᠠᠰᡥᠠ (gasha)
• Manksî: ushag → gv n
• Maorî: manu → mi
• Maranaoyî: papanok
• Maratî: पक्षी → mr (pakṣī)
• Marî:

  Mariya rojhilatî: кайык

  Mariya rojavayî: кек (kek)

• Marîkopayî: chyer
• Mayayiya yukatekî: chʼíichʼ
• Mbya guaraniyî: guyra
• Mecarî: madár → hu
• Melanauyiya navendî: manuok
• Misrî: (ꜣpd)
• Mîkmakî: jipji'j anim, sisip anim
• Mînangkabawî: buruang
• Mîrandî: páixaro n, abe m
• Mokşayî: нармонь (narmonʹ)
• Mongolî:

  Kirîlî: шувуу → mn (šuvuu)

  Mongolî: ᠰᠢᠪᠠᠭᠤ (sibaɣu)

• Montagnaîsî: pineshish
• Morî bawah: manu
• Muongî: chim
• Mwanî: nyuni
• Nahuatl:

  Nahwatliya navendî: tototl

  Nahwatliya huastecaya navendî: tototl

  Klasîk: tototl

  Puebla nahuatliya çiyayî: totot

  Nahwatliya huastecaya rojavayî: tototl

• Namayî: anis
• Nanayî: гаса
• Nanticokeyî: piss-seeques
• Napolîtanî: auciello n
• Navajoyî: tsídii
• Nedersaksî:

  Saksoniya jêrîn ya holendî: vogel

  Almaniya jêrîn a almanî: Vagel n, Vogel n, Piepmatz n

• Negidalî: дэғӣ (dəɣī)
• Nenetsiya tundra: тиртя (tirtya)
• Nepalî: चरा (carā)
• Newarî: झंगः (jhaṃgaḥ)
• Nganasanî: тәибәә (terdee), täibää
• Ngunawalî: budyan pj
• Nîvxî: пыйӈа (pəjŋa)
• Nkonyayî: obubwi
• Nogayî: кус (kus)
• Normandî: mouissaon n, ouaîsé n
• Norsiya kevn: fogl n, fugl n
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî: fugl → no n

  Norweciya nînorskî: fugl → nn n

• Nuerî: dit
• Nupeyî: elú
• Ojibweyî: bineshiinh
• Okînawanî: 鳥 (とぅい, tui)
• Oksîtanî: aucèl → oc n, aucèu → oc n, ausèth → oc n
• Oriyayî: ପକ୍ଷୀ → or (pôkṣī), ଚଢ଼େଇ → or (côṛhei)
• Oromoyî: shimbiro → om
• Osetî: маргъ (marǧ)
• Osmanî: قوش‎ (kuş)
• Oygurî: قۇش‎ → ug (qush)
• Ozbekî: qush → uz
• Palî: sakuṇa n, pakkhī n, vihaga n
• Penobskotî: sips
• Peştûyî: مرغه‎ m (marǧa)
• Piedmontîsî: osel n
• Pîpîlî: tutut
• Pîttcantcatcarayî: tjuḻpu
• Plodîşî: Voagel nt
• Polonî: ptak → pl m anim
• Portugalî: pássaro → pt n, ave → pt m
• Potawatomî: pnéshi
• Powhatanî: tshehip
• Prusiya kevn: pippelis
• Puncabiya rojavayî: پنچھی‎ → pnb n (pnchhī), پرندہ‎ (parindā)
• Puncabî: ਪੰਖੀ (paṅkhī), ਪੰਛੀ n (pañchī)
• Qazaxî: құс (qūs)
• Qiptî: ϩⲁⲗⲏⲧ (halēt)
• Rabhayî: ত (tó)
• Rapanuyî: manu
• Rohingyayî: faik
• Romagnolî: ușël n
• Romancî: utschè n, utschi n, utschel n
• Romanî: ćiriklo n, ćirikli m
• Romanyayî: pasăre → ro m
• Rusî: пти́ца → ru m (ptíca), пта́шка → ru m (ptáška), пта́х → ru n (ptáx), пта́ха → ru m (ptáxa), по́тка → ru m (pótka)
• Rusînî: птах n (ptax)
• S'gaw karenî: ထိၣ် (hṭoh̀)
• Saekî: น็อก
• Samiya bakurî: loddi
• Samoayî: manu
• Sangisarî: مرغ (merq)
• Sangoyî: ndeke → sg
• Sanskrîtî: वि → sa n (vi), पक्षिन् → sa n (pakṣin)
• Santalî: ᱪᱮᱬᱮ (ceṇe)
• Sardînî: pigioni, pilloni, pizone
• Sebopî: juwit
• Sebwanoyî: langgam
• Semaî: cep
• Sicîlî: aceddu → scn n
• Sidamoyî: ceʼa
• Sierra mîwokiya navendî: číčka-
• Cham:

  Çamiya rojhilatî: ꨌꨳꨪꩌ (chiim)

• Sindhî: پَکِي‎
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: пти̏ца m

  Latînî: ptȉca → sh m

• Sîlhetî: ꠙꠣꠈꠤ (fakí)
• Skotî: bird
• Slaviya kevn:

  Kirîlî: пътица m (pŭtica)

• Slaviya rojavayî ya kevn: пътица m (pŭtica), птахъ n (ptaxŭ), птакъ n (ptakŭ), пътичь m (pŭtičĭ)
• Slovakî: vták → sk n
• Slovenî: ptič → sl n, ptica → sl m
• Somalî: shimbir → so
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: ptašk n

  Sorbiya jorîn: ptačk n

• Sotoyiya başûr: nonyana → st
• Spanî: pájaro → es n, ave → es m
• Sundanî: manuk → su
• Sûmerî: 𒄷 (/mušen/)
• Svanî: მეპო̈̄რ (meṗȫr), მეპვე̄რ (meṗvēr)
• Swahîlî: ndege → sw 9 an 10
• Swêdî: fågel → sv g
• Şanî: ၼူၵ်ႉ (nṵ̂uk)
• Şîngazîcayî: nuni 9 an 10, nyunyi 9 an 10
• Şoşonî: huchu
• Tabasaranî: гъуш (ġuš)
• Tacikî: парранда → tg (parranda)
• Tagalogî: ibon → tl
• Tahîtî: manu
• Tajioyî: mamanuk
• Talysh:

  Talişî: پرنده‎ (paranda)

• Tamîlî: பறவை → ta (paṟavai)
• Taosî: cìwyu’úna
• Tarifitî: ajḍiḍ n
• Tausugî: manuk-manuk
• Tay dam: ꪶꪙꪀ
• Tayiya bakurî: ᨶᩫ᩠ᨠ (nok)
• Tayî: นก → th (nók), ปักษา → th
• Telûgûyî: పక్షి → te (pakṣi), విహంగము → te (vihaṅgamu), పిట్ట → te (piṭṭa)
• Temazîxtiya atlasa navendî: ⴰⴳⴹⵉⴹ n (agḍiḍ)
• Ternateyî: namo
• Teteriya krîmî: quş
• Teterî: кош → tt (qoş)
• Tetûmî: manu, manu-fuik
• Tigrînî: ዑፍ → ti (ʿuf), ጭሩ → ti (č̣əru)
• Timugon murutî: susuit