rizgar
Kurmancî biguhêre
Bilêvkirin biguhêre
Rengdêr biguhêre
Pozîtîv | Komparatîv | Sûperlatîv |
---|---|---|
rizgar | herî rizgar |
rizgar
- rizgar: azad, serbest, serbixwe, xweser, berdayî,
kesa/ê bi xwe dikare biryaran li ser karên xwe bide,
kesa/ê ne di bin destê kesek din ve ye,
kesa/ê ne girtî ye- Ew cihê ku Xwedê; ji bo tu min rizgar bikî, te li ser darekê danîbû; ey Ganem. — (Çîroka Hezar û Şevekê, werger: Serdar Roşan, Weşanên Nûdem)
Bi alfabeyên din biguhêre
Dijmane biguhêre
Jê biguhêre
- rizgarane
- rizgarî
- rizgarîxwaz
- rizgarîxwazî
- rizgarkirî
- (Lêker) rizgar bûn
- (Lêker) rizgar kirin
- (Navdêr) rizgarbûn
- (Navdêr) rizgarkirin
- (Rengdêr) rizgarbûyî
- (Rengdêr) rizgarkirî
Etîmolojî biguhêre
riz + -gar, riz- ji proto-hindûewropî *h₃rḗǵs (“serwer, serok, serkêş, rêber, rêzan, serperişt”) ji *h₃reǵ- (“rast çûn; rast kirin; bi rê ve birin”), proto-îranî *rec-, hevrehên sanskrîtî राजन् (racen: serwer), ji rej- (ferman kirin, bi rê ve birin), avestayî rez- (dirist kirin, sererast kirin, bi rê ve birin), farisiya kevn red-, farisiya nû رستن (resten, “rizgar bûn, reha bûn, filitîn, xilas bûn”), رستگار (restgar, “rizgar, azad, reha”), رج (“ref, sef, kom”), رده (“dor, sire”), yûnaniya kevn oregein, latînî rego (bi rê ve birin) û rēx (serwer, padişa) > fransî roi > îngilîzî royal. Hevrehên din yên kurmancî: rade, rast, rêz, rîs, araste, rajman, arayîş, rayengir, rist, riste, ristik, veristin, verastin, rexsandin, firstiqandin, ristin... Herwiha hevreha vi-raşt-ene (çêkirin) ya kirdkî/zazakî û rehê wê yê dema niha -viraz- (çê-d-, çêdike).
Werger biguhêre
- Afrîkansî: onafhanklik → af
- Almanî: ?frei → de, ?freigesetzt → de, ?freiwerdend → de
- Danmarkî: selvstændig → da, uafhængig → da
- Erebî: مستقل (musteqil), حر (ḧurr)
- Esperantoyî: memstara → eo, sendependa
- Farisî: ?آزاد → fa, ?رستگار → fa, ?سرافراز → fa
- Fînî: itsenäinen → fi, vapaa → fi
- Fransî: indépendant → fr
- Holendî: onafhankelijk → nl, zelfstandig → nl
- Îdoyî: nedependanta → io
- Îngilîzî: independent → en, free → en, liberated → en, sovereign → en, ?deliverer → en, ?emancipationist → en, ?rid → en, ?salvationist → en, ?saven → en, ?saviour → en, ?white knight → en
- Îzlendî: óháður, sjálfstæður
- Norwecî: selvstendig → no, sjølvstendig → no, uavhengig → no
- Portugalî: autônomo → pt, independente → pt
- Romanyayî: independent → ro
- Spanî: independiente → es
- Swêdî: oberoende → sv, självständig → sv
- Tirkî: özgür → tr, bağımsız → tr, ?kurtulmuş → tr
- Yûnanî: ανεξάρτητος → el (anexártitos)
Zazakî biguhêre
biguhêre
rizgar
Herwiha biguhêre
Etîmolojî biguhêre
Hevreha "rizgar" (azad) ya kurmancî anku maneya "vekerê/'azadkerê' deriyan" dide, binere li jor.