ramîn

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /rɑːˈmiːn/
• Kîtekirin: ra·mîn

Lêker

ramîn (lêkera negerguhêz)
Rehê dema niha:
RP. Niha
	ez	radimim
	tu	radimî
	ew	radime
	em, hûn, ew	radimin
Fermanî	Yekjimar	rame
	Pirjimar	ramin
Rehê dema borî:
RP. Boriya sade
	ez	ramiyam
	tu	ramiyayî
	ew	ramiya
	em, hûn, ew	ramiyan
Formên din:

1. fikirîn, hizirîn, pûnijîn, hizir kirin, fikir kirin,
   di serê xwe de ji xwe re gotin
   • Pir kêm dipeyivî û her diramiya. — (Çiyayê Agirî, Yaşar Kemal, Weşanxana Çanda Kurdî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: ڕامین‎

Bikaranîn

Di kurdî de hemû lêkerên ku maneya "fikirîn, ramîn" didin (ji bilî "bîr birin") negerguhêz in û digel "lê" an jî "li ser" tên bikaranîn. Li mînakê binihêrin.

Tewîn

-ra-m-

Têkildar

• raman
• ramandin

Jê

• ramiyayî
• ramî
• ramok

Etîmolojî

Ji proto-îranî *meneyeti- ji proto-hindûîranî *manayati- ji proto-hindûewropî *men- (“raman, fikirîn”). Hevrehên kurdî meng, Hûr-miz, dij-min, rrê-vin, mantra/mehr, gu-man. Hevreha lê ne têkildarî man. Bi zimanê partî bi heman awayî wek [skrîpt hewce ye] (fremay-) hatiye tomarê, ji fre- (“ra-”) + may- (“*mîn, fikirîn”).

Werger

• Adnyamatanhayî: udikanda
• Almaniya jêrîn a navîn: denken
• Almanî: nachdenken → de, überlegen → de
• Andî: ургьунну
• Aramiya nû ya asûrî: ܚܵܫܹܒ݂‎ (ḳašew)
• Avarî: ургьизе (urhize)
• Başkîrî: уйлау (uylaw)
• Bulgarî: мисля → bg (mislja)
• Çerokî: ᎠᏓᏅᏖᎭ (adanvteha), ᎮᎵᎠ (helia)
• Çîçewayî: -ganiza
• Çînî:

  Kantonî: 諗 (nam²)

  Dunganî: нян (ni͡an)

  Mandarînî: 念 → zh (niàn)

• Danmarkî: tænke → da, reflektere
• Endonezyayî: fikir → id, pikir → id
• Erebî: فَكَرَ‎ → ar (fakara), فَكَّرَ‎ → ar (fakkara), تَفَكَّرَ‎ (tafakkara)

  Erebî: فَكَّر‎ → ar (fakkar)

  Erebiya hîcazî: فَكَّر‎ (fakkar)

  Erebiya başûrê şamê: فَكَّر‎ (fakkar)

• Ermenî: մտածել → hy (mtacel)
• Esperantoyî: pensi → eo
• Farisî: فکر کردن‎ → fa (fekr kardan), اندیشیدن‎ → fa (andišidan)
• Fînî: miettiä → fi, harkita → fi, kelata → fi
• Fransî: réfléchir → fr à, ruminer → fr, penser → fr
• Friyolî: pensâ
• Frîsiya bakur: teenk
• Frîsî: tinke → fy
• Gaelîka skotî: smaoinich
• Galîsî: pensar → gl
• Gotî: 𐍆𐍂𐌰𐌸𐌾𐌰𐌽 (fraþjan), 𐌰𐌷𐌾𐌰𐌽 (ahjan)
• Gurcî: ფიქრი (pikri), მოფიქრება (mopikreba)
• Haîtî: panse
• Hawayî: noʻonoʻo
• Holendî: denken → nl, nadenken → nl, peinzen → nl, overdenken → nl
• Îbranî: חָשַׁב‎ → he (khasháv)
• Îngilîzî: think → en
• Îrlendî: smaoinigh, síl
• Îtalî: pensare → it, cogitare → it, ponderare → it
• Japonî: 考える → ja (かんがえる, kangaeru)
• Javayî: pikir → jv
• Katalanî: pensar → ca
• Kaurnayî: mukapapanthi, payinthi
• Keçwayî: yuyay → qu
• Kirgizî: ойлоо → ky (oyloo)
• Kreyoliya morîtanî: panse
• Latînî: puto → la, cogito → la, meditor, reor → la, arbitror → la
• Lombardî: pensà
• Makedonî: мисли impf (misli), размислува impf (razmisluva)
• Malezî: fikir → ms
• Mançûyî: ᡤᡡᠨᡳᠮᠪᡳ (gūnimbi), ᠪᠣᡩᠣᠮᠪᡳ (bodombi)
• Mansakayî: dumdum
• Mecarî: gondol → hu
• Mizoyî: ngaihtuah
• Napolîtanî: penzà
• Nedersaksî: denken → nds, dinken
• Normandî: penser
• Norwecî: tenke → no, fundere
• Oksîtaniya kevn: pensar
• Oksîtanî: pensar → oc
• Oriyayî: ବିଚାର କରିବା → or (bicarô kôriba), ଚିନ୍ତା କରିବା (cinta kôriba)
• Oromoyî: yaaduu
• Papyamentoyî: pensa
• Polonî: zastanawiać się → pl impf
• Portugalî: pensar → pt
• Rapanuyî: mana'u
• Romanyayî: gândi → ro, cugeta → ro
• Rusî: обду́мывать → ru impf (obdúmyvatʹ), обду́мать → ru pf (obdúmatʹ)
• Rusînî: ду́мати impf (dúmaty), уду́мати pf (udúmaty)
• Saksoniya kevn: thenkian
• Sanskrîtî: मन्यते → sa (manyate)
• Sirboxirwatî: razmišljati → sh impf, razmisliti → sh pf
• Skotî: hink
• Slovenî: razmišljati impf, razmisliti pf
• Spanî: pensar → es
• Sundanî: ngamanah
• Swahîlî: -fikiri
• Swêdî: tänka över → sv
• Tagalogî: mag-isip
• Tamîlî: யோசி → ta (yōci), நினை → ta (niṉai), எண்ணு → ta (eṇṇu)
• Tarantinoyî: penzà
• Tayî: คิด → th (kít), นึก → th (nʉ́k)
• Ternateyî: ngitu
• Tirkiya kevn: 𐰇‎ (ö-), 𐰽𐰴𐰣‎ (saqïn-)
• Tirkî: düşünmek → tr
• Tîbetî: སྙམ (snyam)
• Tokpisinî: ting, tingting
• Volapûkî: meditön → vo, ninälön, süenikön → vo
• Walonî: tuzer → wa, pinser → wa
• Weylsî: meddwl → cy, tybio → cy
• Ximêrî: ពិចារណា → km (picaanaa), រិះគិត (rihkɨt)
• Yûnanî: σκέφτομαι → el (skéftomai)

  Kevn: φρονέω (phronéō)

• Zêlandî: dienke

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ramîn	ramîn
Îzafe	ramîna	ramînên
Çemandî	ramînê	ramînan
Nîşandera çemandî	wê ramînê	wan ramînan
Bangkirin	ramînê	ramînino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	ramînek	ramînin
Îzafe	ramîneke	ramînine
Çemandî	ramînekê	ramîninan

ramîn mê

1. fikirîn, hizirîn, fikirkirin, hizirkirin, pûnijîn

   fikirîna li ser mijarê

Etîmolojî

Têkildarî raman. Bide ber: baran û barîn.