noş

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /noːʃ/
• Jihevqetandin: noş

Baneşan

noş

1. noşîcan, afiyet, xweşî, bo tendiristiyê xweş yan baş

   Noşî can be! ― "Xêrê jê bibînî! Bixêr be!" - ji kesekî re tê gotin yê ku tiştekî dixwe yan vedixwe

2. (neolojîzm) Dema ku alkohol tê vexwarin li şûna ku mirov bibêje "afiyet be!"

Ji wêjeya klasîk

• Li-llahi l-hemd ji yarê me di dest cam e lebaleb
  Ji lebê noşê peyapey di dil ilham e lebaleb
  Di riya wan xet û xalan ko ne herfên qelemê ne — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)

Herwiha

• loş

Etîmolojî

Hevreha farisî نوش‎ (nûş: vexwirak, vexwarin < vexwarina ebedîtiyê / nemirinê, elîksîr, panjehr, hingiv), pehlewî enoş, avestayî eneoşe- ji en- (ne, na) + eoşe- (mirin) ji zimanên îranî. Ji eynî rehî: nişadir.

Werger

Vexwarin afiyet be!

• Afrîkansî: gesondheid → af
• Albanî: gëzuar → sq
• Almanî: prost → de, zum Wohl → de
• Amharî: መልካም (mälkam)
• Aramiya nû ya asûrî: ܒܚܘܼܒܘܼܟ݂‎ (b-ḥubboḵ), ܒܚܘܼܒܵܟ݂ܝ‎ (b-ḥubbāḵ), ܒܚܘܼܒܵܘܟ݂ܘܿܢ‎ (b-ḥubboḵon)
• Azerî: şərəfə
• Baskî: topa
• Belarusî: будзьма (budzʹma)
• Bretonî: yec’hed mat → br
• Bulgarî: наздраве → bg (nazdrave)
• Çekî: na zdraví → cs
• Çînî:

  Kantonî: 乾杯 (gon¹ bui¹), 飲勝 (jam² sing³), 飲杯 (jam² bui¹), 勝嘅 (sing³ ge³)

  Hakkayî: 乾杯 (kôn-pî)

  Mandarînî: 乾杯 → zh (gānbēi)

  Minnanî: 乾杯 → zh-min-nan (kan-poe), 啉予焦 (lim hō͘ ta), 予焦啦 (hō͘ ta--lah), 乾啦 (kan--lah)

• Danmarkî: skål → da
• Endonezyayî: bersulang, pro → id, tos → id
• Erebî:

  Erebiya misrî: فى صحتك‎ n (fe ṣeḥḥétak), فى صحتك‎ m (fe seḥḥétek)

  Erebiya fasî: بالصحة و العافية‎ (beṣ-ṣaḥa we-l-ʕāfya)

• Ermenî: կենացդ (kenacʿd)
• Esperantoyî: je via sano, sanon → eo
• Estonî: terviseks, proosit
• Farisî: به سلامتی‎ (be salâmati)
• Ferî: skál
• Fîjî: bula → fj
• Fînî: kippis → fi, hölökyn kölökyn
• Fransî: à votre santé → fr, santé → fr, tchin-tchin → fr
• Frîsî: tsjoch → fy
• Gaelîka skotî: slàinte
• Gagawzî: saalık
• Galîsî: saúde → gl
• Gurcî: გაუმარჯოს (gaumarǯos), გაგიმარჯოს (gagimarǯos)
• Hindî: चीयर्स (cīyars)
• Holendî: proost → nl, gezondheid → nl, santé → nl, prut → nl, cheers → nl, lechajim → nl, daar ga je
• Îbranî: לחיים‎ → he (le'khaim)
• Îngilîzî: cheers → en!
• Îrlendî: sláinte
• Îtalî: cin cin, alla salute, salute → it, prosit → it
• Îzlendî: skál → is
• Japonî: 乾杯 → ja (かんぱい, kanpai)
• Katalanî: salut → ca
• Koreyî: 건배 (geonbae), 위하여 (wihayeo), 축배 The Korean expression “위하여” means “for”. You can add any objective depending on the circumstances, or simply omit it.
• Kornî: yeghes da
• Ladînî: viva, vives
• Latînî: propino
• Latviyayî: priekā
• Lawsî: ຕຳຈອກ (tam chǭk)
• Lîtwanî: į sveikatą
• Luksembûrgî: prost
• Makedonî: на здравје (na zdravje)
• Maltayî: saħħa → mt, evviva
• Maratî: चियर्स (ciyarsa)
• Mecarî: egészségedre → hu, szervusz → hu, csincsin
• Mongolî: таны эрүүл мэндийн тѳлѳѳ (tany erüül mendijn tѳlѳѳ)
• Navajoyî: ídlą́, ohdlą́, daʼohdlą́
• Normandî: santé!
• Norwecî: skål → no
• Okînawanî: カリーサビラ (karīsabira), カリー (karī)
• Oksîtanî: Santat, a la vòstra
• Polonî: na zdrowie → pl
• Portugalî: saúde → pt, tim tim
• Qazaxî: денсаулығыңыз үшін (densaulyğyñyz üşın), саулығыңыз үшін (saulyğyñyz üşın)
• Romancî: viva
• Romanî: baxt, sastipen
• Romanyayî: noroc!, sănătate! → ro
• Rusî: за ва́ше здоро́вье (za váše zdoróvʹje), за твоё здоро́вье (za tvojó zdoróvʹje), бу́дем здоро́вы (búdem zdoróvy) or just ва́ше здоро́вье → ru (váše zdoróvʹje). Russians don’t have a general toast-cheer, but "за ваше здоровье" is most used.; пей до дна́ (pej do dná), за здоро́вье (za zdoróvʹje)
• Sicîlî: â saluti!, pròsita!, San Brasi!
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: уздравље, живели, чин чин

  Latînî: uzdravlje, živeli, čin čin

• Slovakî: na zdravie
• Slovenî: na zdravje, na zdravje
• Spanî: salud → es
• Swahîlî: maisha marefu, afya → sw, vifijo
• Swêdî: skål → sv
• Tagalogî: tagay
• Tayî: ไชโย → th, ชนแก้ว
• Tirkî: şerefe → tr
• Udmurtî: сябась (sjabasʹ)
• Urdûyî: شاد باش‎ (śād-bāś), سلامت‎ (salāmat), سلامتی‎ (salāmtī)
• Ûkraynî: бу́дьмо → uk (búdʹmo)
• Viyetnamî: cam pôi, sự cạn ly, nâng cốc chúc mừng
• Walonî: a vosse santé, santé → wa, a ti
• Weylsî: iechyd da
• Ximêrî: សន្តិយុត្ត (sɑnte' yutta'), ជល់មួយ (cŭəlmuəy)
• Yidîşî: לחיים‎ (lekhayem)
• Yûnanî: εις υγείαν (eis ygeían), στην υγειά… (stin ygeiá…), γεια μας (geia mas)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

işteh

• Afrîkansî: aptyt
• Almanî: Appetit → de m, Eßlust → de, Prost! → de, ^?Esslust
• Danmarkî: appetit → da
• Esperantoyî: apetito → eo
• Farisî: عافیت‎ → fa
• Ferî: matarlystur
• Fînî: ruokahalu → fi
• Fransî: appétit → fr
• Holendî: eetlust → nl, hongerigheid, graagte → nl, trek → nl
• Îdoyî: apetito → io
• Îngilîzî: appetite → en
• Îtalî: appetito → it
• Katalanî: apetit → ca, gana → ca
• Mecarî: étvágy → hu
• Papyamentoyî: apetit
• Portugalî: apetite → pt, desejo → pt, desfastio, gana → pt
• Romanyayî: poftă → ro
• Rusî: аппетит → ru (appetit)
• Sirananî: apteyti
• Spanî: apetito → es
• Swêdî: aptit → sv, matlust → sv
• Tagalogî: gana
• Tirkî: afiyet → tr, arzu → tr, istek → tr, iştah → tr
• Yûnanî: όρεξη → el (órexi)